Skip to main content

Posts

मेटफॉर्मिन टाइप 2 मधुमेहासाठी औषध

  ब्लॉग सं. 2025/1 51 दिनांकः 1 जून , 2025. मित्रांनो ,  जे मधुमेही आहेत,आणि टाइप 2 या प्रकारात मोडतात. म्हणजेच साधारणतः चाळीशी नंतर मधुमेह झाला आहे.त्यांना मेटफॉर्मिन बद्दल कल्पना असेल किंवा असायला हवी. मेटफॉर्मिन हे टाइप 2 मधुमेह नियंत्रणासाठी सर्वाधिक वापरले जाणारे औषध आहे.त्याची परिणामकारकता , सुरक्षितता , आणि परवडणारी किंमत , यामुळे हे पहिल्या पसंतीचे औषध मानले जाते.मेटफॉर्मिन कसे कार्य करते आणि त्याचे संभाव्य दुष्परिणाम काय आहेत , हे जाणून घेणे आवश्यक आहे. मेटफॉर्मिन म्हणजे काय ? मेटफॉर्मिन हे बिग्वानाइड्स नावाच्या औषधांच्या वर्गातील आहे.हे टाइप 2 मधुमेह असलेल्या लोकांमध्ये,रक्तातील साखरेची पातळी नियंत्रित करण्यासाठी वापरले जाते.आरोग्यदायक आहार आणि नियमित व्यायाम यांसोबत,याचा उपयोग विशेषतः केला जातो. टाइप 1 मधुमेहासाठी हे औषध सहसा वापरले जात नाही , कारण त्या स्थितीत शरीर इन्सुलिन तयार करत नाही. मेटफॉर्मिन दोन मुख्य प्रकारांमध्ये उपलब्ध आहे: 1.        तत्काळ परिणाम करणाऱ्या गोळ्या – दिवसातून अनेक वेळा घेतल्या जातात. 2....

शाळा श्रद्धास्थान की फॅक्टरी

Blog No. 2023/17  Dated 20th , January 2024.      मित्रांनो,             विविध मंदिरे जशी श्रद्धास्थान आहेत. तशी शालेय विद्यार्थ्यांसाठी त्यांची शाळा ही श्रद्धास्थान असायचे. माझ्या वेळेस तर हे मी अनुभवलं आणि माझ्या मुलांच्या वेळेस देखिल.मुलांचे पालक भेटले की नेहमी तुमचा मुलगा किंवा मुलगी कुठल्या शाळेत आहे,इथून सुरुवात होऊन आमच्या मुलांची शाळा कशी चांगली आणि तुमच्या मुलांची कशी वाईट ह्याची चर्चा होतं असे.माझ्या मुलांच्या शाळेला कुणी नावं ठेवलेले त्यांना आवडतं नसे. त्यांची शाळा ही त्यांचे श्रद्धास्थान होते.माझी मुलं शाळेत होती,त्या गोष्टीला सुद्धा आता बरीच वर्षे झाली. शालेय शिक्षण ह्या विषयापासून मी बराच दूर होतो.पण सध्या मी माझ्या पावणे सहा वर्षाच्या नातवाबरोबर आहे.जो सिनीयर केजीला आहे.आजकाल तसेही लोकांचे एकमेकांकडे जाणे येणे कमी झाल्याने,शाळा हा विषय घरातल्या माणसांशिवाय चर्चेत येत नाही.मी सहज हे चेक करायसाठी की आजकालच्या मुलांना शाळेबद्दल तेच वाटते कां? जे कधी काळी मला आणि माझ्या मुलांना वाटायचे.म्हणून मी त् माझ...

बुलेट बाबा मंदिर

  Blog No. 2023/16  Dated 19th , January 2024.    मित्रांनो ,                    आपण काही वेळेस काही ठिकाणांना जातो,त्या वेळेस आपल्या काही तरी वेगळेच बघायला मिळतं. बासरला ज्ञान सरस्वतीचे दर्शन हा एक प्रसन्न अनुभव आणि तिथे शिक्षणाचा श्रीगणेशा गिरविण्यास आलेली लहान लहान मुले पाहून कुतुहुल वाटले होते अन काही नवीन अनुभवल्याचे समाधान.देवी देवतांची मंदिरे खूप आहेत पण एका मोटरसायकलच्या मंदिराबद्दल कधी ऐकलेत कां? “बुलेट बाबा मंदिर”, हो चक्क बुलेट मोटरसायकलचे मंदिराबद्दल मी ऐकलेच नाही तर पहिले देखिल. आजचा हा ब्लॉग त्यालाच समर्पित.         अजमेरहून जोधपुरकडे नोव्हेबर 2019 मधे मी माझ्या नोकरीतील शेवटच्या एलटीसीला राजस्थानला गेलो होतो.या ट्रीपमधे मधे  9 नोव्हेबरला , दुपारी 12 च्या सुमारास , आम्ही अजमेर सोडलं अन जोधपूर कडे निघालो.बरेच लांबचे अंतर असल्याने , मधे एक दोन ठिकाणी , चहा साठी कार थांबवली.पण जोधपूर जेव्हा फक्त 50 किमी दूर होतं , तेव्हा त्याने कार थांबव...

कर्म हिच पूजा

Blog No. 2023/15 Dated 19th , January 2023    मित्रांनो,           साधारणतः मध्यम वर्गीय पगारदार लोकांचे जीवन अर्थात त्यातील कमावत्या व्यक्तीचे जीवन हे आपली जी कुठली नोकरी असेल, ती जेवढी जमेल तेवढी ईमानदारीने करण्यांत जातं.देवदर्शन वगैरे जेवढे कमी उत्पन्न गट किंवा पगारदार व्यक्तींशिवाय इतर म्हणजे शेतकरी, व्यवसायिक यांना जमतं तेवढं जमत नाही. तुम्ही स्वतःच विचार करा किती वेळा आषाढी आणि कार्तिकीला पंढरपूरला गेलात किंवा प्रगट दिनाला गजानन महाराजांचे दर्शन घेतले,  किंवा नवरात्रात महालक्ष्मीचे दर्शन. नाही जमतं.मग साठी नंतर आपण हे काहीच केले नाही याची जाणीव होते.ज्याचा पाप पुण्यावर विश्वास असतो, तो आपल्या हातून काहीच पूण्यकर्म झालं नाही म्हणत दु:खी होतो. पण आपण आपला प्रपंच नीटनेटका केलेला असतो.आपलं कर्म व्यवस्थित केलेले असतं. अशांसाठी एक सुंदर गीत राम उगावकर आणि श्रीकृष्ण चंद्रात्रे यांनी लिहीलं असावं असं वाटून जातं. या गीताबद्ल आज मी तुम्हाला काही सांगणार आहे.  एक वेगळं भक्तिगीत         हे भक्तीगीत नवीन नाही. साधारणतः ...

बासरचे ज्ञान सरस्वती मंदिर

Blog No. 2023/14 Dated 18th , January 2023             मित्रांनो,       मध्यंतरी मी एक ब्लॉग मध्यप्रदेशातील मुलताई संदर्भात पोस्ट केला होता. आपल्या आसपासच्या प्रदेशात काही वेगळ्या प्रथा आणि काही वेगळ्या गोष्टी अनुभवायला मिळतात.असाच एक वेगळा अनुभव मी 2002 ला राजुरा येथे असतांना घेतला होता. बँकेच्या एका तेलगू ग्राहकाने विचारले की सर तुम्ही आंध्र प्रदेशातील ‘बासर’ बघितले आहे कां? अगदी प्रामाणिकपणे सांगतो, या नावाचे कुठे गांव आहे, हे मला माहित नव्हते.मी म्हटलं नाही,नाही बघितले.तेव्हा तो म्हणाला एकदा जाऊन या सर.           बासरसाठी प्रस्थान      राजुरा हे आंध्र प्रदेशाला लागून असल्याने तेलगू लोकही बरेच होते.त्यातूनच कळले कि इथून 250 कि मी वर गोदावरी नदीच्या काठी बासर नावाचे ठिकाण आहे.तिथे   ज्ञान सरस्वतीचे मंदिर आहे.अशा प्रकारचे देशातील हे एकमेव देवस्थान.तिकडे एक प्रथा होती.लहान मुलांचा   शिक्षणाचा श्री गणेशा बासरला येऊन करतात.तिथे येऊन श्री गणेशा केला कि मुलं अभ्यासात चांगल...

रंजीश ही सही

  Blog No. 2023/13 Dated 17 th , January 2023   नमस्कार मित्रांनो ,       कधी कधी आपल्याला एखादे गाणं म्हणा ,  गझल म्हणा खूप आवडतं असतं. आपल्याला गाण्याचे थोडे जरी अंग असेल, तर आपण ते गाणं म्हणून पहातो किंवा नेहमी म्हणत असतो.हिन्दी किंवा मराठी गाणी तशी समजायला सोपी असतात.एखादेच काव्य  दुर्बोध असेल तर ते थोडेसे समजायला कठीण असतं. पण असं फार कमी वेळा होतं.पण हिन्दी गझल मधे कधी कधी उर्दू शब्द असतात आणि ते आपण समजून न घेता , गायकाचा आवाज, चाल , ताल , लय ऐकून त्या गझल मधील त्या शब्दांचा अर्थ समजावून घेण्याच्या भानगडीत पडत नाही.  पण दाद मात्र देत असतो.     आज आपण एका अशाच गझलचा अर्थ समजावून घेणार आहोत.ती गझल आहे. "रंजीश ही सही दिलही दुखाने के लिए आ" ह्या गझलचा अर्थ समजावून घेऊ या.   मी गझलच्या दोन ओळी आणि त्या नंतर त्याचा मराठीत अर्थ सांगण्याचा प्रयत्न  करणार आहे.हा माझा पहिलाच प्रयत्न आहे.माणसाला जन्माला  आल्यावर , जवळपास सगळ्याच गोष्टींची पहिल्यांदा सुरुवात करावीच लागते.नंतर ती अंगवळणी पडत असते. तर पाहू या.   रंजिश ह...

ओ.पी.नय्यर

  Blog No. 2023/12 Dated 16 th , January 2023 मित्रांनो.             आज अशा एका ग्रेट व्यक्तीवर मी हा ब्लॉग लिहीत आहे, ज्या व्यक्तीने आपल्या कर्णमधुर संगीताने 30-40 वर्षे रसिकांच्या मनावर अधिराज्य केले. 1950 ते 1970 ही 20 वर्षे त्यांनी अक्षरक्ष: धुमाकूळ (चांगल्या अर्थाने) घातला. मित्रांनो, त्या व्यक्तीचे नांव ओंकार प्रसाद नय्यर अर्थात ओ.पी. नय्यर आहे. 16 जानेवरी, 1926 ला आताच्या पाकिस्तानमधे लाहोर येथे त्यांचा जन्म झाला. म्हणजे अजून तीन वर्षांनी त्यांचे जन्मशताब्दी वर्ष असणार आहे. आज त्यांची जयंती. ओ.पी. नय्यर ह्यांच्याविषयी बरेच काही              मी जरी सेवानिवृत्ती नंतर लेखन सुरु केले,तरी माझे पहिले प्रेम “संगीत” आहे.ओ.पी. नय्यर ह्यांच्याविषयी मला थोडी जास्त आपुलकी वाटण्याचे कारण ते एक संगीतकार आहेत,एवढेच नसून माझे दैवत स्व. किशोरकुमारला पहिल्यांदा गायक म्हणून 1955 मधे “बाप रे बाप” चित्रपटासाठी ओ.पी. नय्यर ह्यांनी संधी दिली. त्या नंतर या दोघांचा 1958 ला “रागिणी” हा चित्रपट आला  ह...

मकर संक्रांत

Blog No.2023/010 Date:- 14th, January 2023.   मित्रांनो,             14 आणि 15 जानेवरीला मकर संक्रांतीचा सण साजरा केला जातो.सर्वप्रथम सर्व वाचकांना मकर संक्रांतीच्या खूप खूप शुभेच्छा.तीळ गूळ घ्या आणि गोड गोड बोला.गोड बोलण्याचे फायदे खूप आहेत.पण ते नंतर कधी तरी.मकर संक्राती बद्दल मी तुम्हाला बरेच काही सांगणार आहे. त्या पैकी सर्व काही किंवा बरेच काही बऱ्याच जणांना माहित असेलही. पण असंही असू शकतं की बऱ्याच जणांना बरेच काही माहित नसेल.ज्यांना माहित असेल त्यांनी आज संक्रांत आहे, गोड मानून घ्या. मकर संक्रांत             मकर संक्रांतीला शनि ग्रह धनु राशीतून मकर राशीत प्रवेश करतो.ह्याच दिवशी सूर्याचे उत्तरायण सुरु होते.सोप्या भाषेत सांगायचे तर ते त्याचे संक्रमण दक्षिणेकडून किंवा दक्षिण गोलार्धातून उत्तरेकडे किंवा उत्तर गोलार्धाकडे होते.प्रत्यक्षात सूर्य सरकत नाही तर पृथ्वी झुकते.भारतात आणि नेपाळ मधे प्रामुख्याने मकर संक्रांतीचे पर्व साजरे केले जाते.तसे ते इतर काही राष्ट्रांमध...