ब्लॉग नं :2025/34 2 . दिनांक : 6 डिसेंबर, 2025. मित्रांनो, हिवाळा आला की, थंडीबरोबर अनेक छोटे–मोठे त्रासही सुरू होतात.जसे की, थकवा वाढणे , सर्दी-खोकला होणे , रोगप्रतिकारक शक्ती कमी होणे… अशा वेळी आपण उबदार कपडे घालतो , पण कपड्यांपेक्षा आहार अधिक महत्त्वाचा असतो. भारतीय घरांत अनेक वर्षांपासून एक खास पदार्थ खाल्ला जातो, तो म्हणजे गूळ आणि भाजलेले चणे अर्थात फुटाणे . हा साधा दिसणारा पदार्थ म्हणजे प्रत्यक्षात एक सुपरफूड संयोजन आहे. आज आपण आजच्या ब्लॉगमध्ये याविषयी सविस्तर जाणून घेऊ. सविस्तर:    गोड गूळ आणि कुरकुरीत फुटाणे मिळून शरीराला उब , ऊर्जा व पोषण देणारा एक उत्तम हिवाळी आहार मानला जातो. चला तर मग जाणून घेऊया या पारंपरिक पदार्थाचे आरोग्यदायी फायदे. 1.हृदयासाठी सर्वोत्तम — गूळ + फुटाणे: गूळात लोह आणि पोटॅशियम मुबलक प्रमाणात असते.लोह रक्तप्रवाह सुरळीत ठेवते.तसेच पोटॅशियम रक्तदाब नियंत्रित ठेवण्यास मदत करते.हरभऱ्यामध्ये कॅल्शियम , मॅग्नेशियम , फायबर आणि जीवनसत्त्वे असतात. हे ‘वाईट’ कोलेस्टेरॉल कमी करून हृदयरोगाचा धोका कमी करतात. नियमित गूळ सेवनाने अशक्तपणा रोखत...

  ब्लॉग नं: 2025/33 3 . दिनांक: 27  नोव्हेंबर,2025.   मित्रांनो, रिकाम्या पोटी कॉफी -प्यावी की पिऊ नये: आपल्याला लहानपणापासूनच अनेक सुच नांना सामोरे जावे लागते. “रिकाम्या पोटी काहीही घेऊ नकोस” , “ कॉफी पिऊ नकोस , ती आम्ल वाढवते” , किंवा “सकाळ चा वेळ कोणीही फक्त चहा-पाण्यावर घालवायचा  नाही”.परंतु अलीकडेच X ( पूर्वीचे ट्विटर) वर डॉ. सिरियाक अ‍ॅबी फिलिप्स जे “द लिव्हर डॉक” म्हणून ओळखले जा तात. त्यांनी 21  नोव्हेंबर रोजी केलेल्या एका पोस्टमध्ये , या अनेक समजुतीं वर भाष्य केले आहे.आजच्या ब्लॉगमध्ये यावर चर्चा करू या. सविस्तर: डॉ. फिलिप्स म्हणतात की, सकाळी रिकाम्या पोटी कॉफी प्यायला काही हरकत नाही . ते पुढे म्हणतात, “ सकाळी सर्वात आधी कॉफी प्या , अगदी रिकाम्या पोटीही. ती तुम्हाला हानी पोहोचवणार नाही.” म्हणजे रिकाम्या पोटी कॉफी पिण्यामुळे , सामान्य लोकांसाठी कोणतेही गंभीर दुष्परिणाम होण्याची पुष्टी कर ता येत नाही. अर्थात हे सर्व लोकांसाठी एकसारखे लागू हो त नाही,तर ते वैयक्तिक शारीरिक स्थिती लक्षात घेऊ ठरविता येईल. कॉफी आणि व्यायाम: अनेकांना असे वाटत असते की , क...

  ब्लॉग नं: 2025/331. दिनांक: 25 नोव्हेंबर,2025.   मित्रांनो, सोललेले बदाम विरुद्ध सालीसह बदाम: चविष्ट , कुरकुरीत आणि पोषक मूल्यांनी भरलेले बदाम,नेहमीच लोकांना खावेसे वाटतात.आणि एक  आरोग्यदायी ड्राय फ्रूट म्हणून ओळखले जातात. पण एक प्रश्न अनेक वर्षांपासून लोकांच्या मनांत आहे की, बदाम त्वचेसह खावेत का की सोलून खावेत ? सालासहित की विनासालीचा बदाम जास्त फायदेशीर आहे ? या प्रश्नाचे उत्तर आपण आजच्या या ब्लॉगमधून जाणून घेणार आहोत. सविस्तर:    सालासहित की विनासालीचा बदाम जास्त फायदेशीर आहे ? या प्रश्नाचे उत्तर जाणून घेण्यासाठी बदामांचे पोषण , त्यातील अँटिऑक्सिडंट्स , फायबर , पचन क्षमता आणि एकूण आरोग्यावर होणारा परिणाम समजून घेणे आवश्यक आहे. बदामाला त्वचा असते का ? ती तुमच्या आरोग्यासाठी किती फायद्याची ? आपल्याला माहित आहे की,बदामांवर एक पातळ तपकिरी त्वचा असते. ही फक्त दिसण्यासाठी नसून ती पॉलीफेनॉल्स नावाच्या अँटिऑक्सिडंट्सने समृद्ध असते.संशोधनानुसार , सुमारे 70% अँटिऑक्सिडंट्स बदामांच्या त्वचेमध्ये आढळतात. अँटिऑक्सिडंट्स म्हणजे काय ? अँटिऑक्सिडंट्स त...

  ब्लॉग नं. 2025/322. दिनांक: 16 नोव्हेंबर, 2025.    मित्रांनो, 🍎 फळांची गोडी – आरोग्यदायी की साखरेचा सापळा ?             आजकाल गोड खाण्याबद्दल काहीही लिहिलं की,वाचकांना वाटतं,मधुमेही लोकांसाठी लिहिलंय. पण मित्रांनो,माझ्या एका डॉक्टर मित्राने,मला म्हटलं की,आजकाल गोड खाणं हे केवळ मधुमेही लोकांनाच कमी करायचं असं राहिलं नसून,ते लहान मुलांनी देखिल कमी करायला हवं. कारण पूर्वीसारखे मैदानी खेळ राह्यले नाहीत. त्यामुळे लहान लहान मुलांमध्ये मधुमेह,लठ्ठपणा वाढायला लागला आहे आणि त्यामागे गोड जास्त खाणे आलेच.फळं लहान मुलांना खूप आवडतात. पण ती देखिल किती खायची ठरवायला हवं. आज ब्लॉग याच विषयावर आहे. सविस्तर:  फळे म्हणजे निसर्गाची गोड भेट ! जीवनसत्त्वे , खनिजे , अँटिऑक्सिडंट्स , फायबर आणि पाण्याने भरलेली ही रंगीत भेट,आपले आरोग्य टिकवून ठेवण्यास मदत करते.परंतु या गोडीमागे एक लपलेला पैलू आहे,तो म्हणजे  साखर . होय , फळांमधील साखर नैसर्गिक असली तरी तिचे प्रमाण आणि सेवनाचा प्रकार महत्त्वाचा ठरतो. विशेषतः जर तुम्हाला ...

ब्लॉग नं. 2025/31 7 . दिनांक: 10  नोव्हेंबर, 2025  मित्रांनो, 🦴 सांधेदुखी आणि पोषण: योग्य आहाराने जळजळ कमी करा 🥦 संधिवातासह अनेक सांधे समस्या या फक्त वयाशी संबंधित नसतात,त्यामागे जळजळ ( Inflammation) हा एक महत्त्वाचा घटक असतो. ही जळजळ हळूहळू सांध्यांतील कूर्चा ( cartilage) खराब करते , ज्यामुळे सांधे कडक , वेदनादायक आणि अशक्त होतात. परंतु चांगली बातमी म्हणजे,योग्य आहार सांध्यांना निरोगी ठेवण्यात आणि जळजळ नियंत्रित करण्यात मोठी भूमिका बजावू शकतो.आजचा ब्लॉग याच विषयावर आहे. सविस्तर:  दिल्लीतील सीके बिर्ला हॉस्पिटल ® चे ऑर्थोपेडिक्स विभागाचे संचालक डॉ. अश्वनी मैचंद सांगतात की , जळजळीपासून सांध्यांचे संरक्षण करायचे असल्यास,तुम्ही काय खाता हे जितके महत्त्वाचे आहे , तितकेच काय टाळता हे जाणून घेणे आवश्यक आहे. 🥗 दाहक-विरोधी ( Anti-inflammatory) आहार: 1. ओमेगा-३ फॅटी अॅसिड्सचा समावेश करा: मांसाहारींसाठी: सॅल्मन , मॅकरेल आणि सार्डिन सारखे फॅटी मासे हे ओमेगा-३ फॅटी अॅसिड्सचे उत्कृष्ट स्रोत आहेत. हे संयुगे जळजळ कमी करतात आणि सांधे कोमल ठेवतात. शाका...

  ब्लॉग नं. 2025/3 13 . दिनांक: 7 नोव्हेंबर, 2025. मित्रांनो, 🌙 पोळी की भात ? – रात्रीच्या जेवणासाठी योग्य पर्याय कोणता ? भारतीय घरात “आज रात्री जेवायला काय बनवायचं ?” हा प्रश्न दररोजचा असतो.पण त्या प्रश्नामागे दडलेला एक महत्त्वाचा विचार आपण दुर्लक्षित करतो,आपल्या शरीरासाठी , विशेषतः रात्रीच्या वेळी , कोणता पर्याय अधिक योग्य आहे – पोळी की भात ? आपण सर्वजण जाणतो की पोळी आणि भात हे भारतीय आहारातील प्रमुख घटक आहेत. दोन्ही शरीराला आवश्यक कार्बोहायड्रेट्स आणि ऊर्जा देतात , मात्र त्यांचा पचनावर , झोपेवर आणि तृप्ततेवर होणारा परिणाम वेगवेगळा असतो. चला , आजच्या ब्लॉगमध्ये या दोन अन्नघटकांमधील फरक समजून घेऊया. 🍞 पोळी – स्थिर ऊर्जा आणि तृप्ततेसाठी: संपूर्ण गहू किंवा मल्टीग्रेन पिठापासून बनवलेली पोळी फायबरमध्ये समृद्ध असते.पोळीमुळे फायबर पचन प्रक्रिया मंदावते आणि त्यामुळे ऊर्जा हळूहळू शरीरात सोडली जाते. परिणाम: 1.पोट जास्त काळ भरलेले राहते, 2. रक्तातील साखरेत अचानक वाढ होत नाही/ संध्याकाळी सक्रिय असणाऱ्या लोकांसाठी हा पर्याय अधिक चांगला ठरतो. मात्र , हीच पोळी काही वेळा सं...