Skip to main content

Posts

Showing posts with the label Finance

टाइप 5 मधुमेह

ब्लाॅग नं.2025/150 दिनांकः 31 मे, 2025. मित्रांनो,  मधुमेहाचा नवा प्रकार: प्रकार ५ मधुमेह – एक नवा दृष्टिकोन एप्रिल २०२५ मध्ये, आंतरराष्ट्रीय मधुमेह महासंघाने (IDF) मधुमेहाच्या एका नवीन प्रकाराला अधिकृत मान्यता दिली – प्रकार ५ मधुमेह. या नवीन प्रकारामुळे जगभरातील आरोग्य क्षेत्रात नवी जागरूकता निर्माण झाली आहे. प्रकार ५ मधुमेह विशेषतः आफ्रिका आणि आशिया खंडांमध्ये जास्त प्रमाणात आढळतो. अंदाजानुसार, सुमारे २० ते २५ दशलक्ष लोक या आजाराने ग्रस्त आहेत. प्रकार ५ मधुमेह म्हणजे काय? प्रकार ५ मधुमेहाला "गंभीर इन्सुलिन-कमी असलेला मधुमेह" (Severe Insulin-Deficient Diabetes - SIDD) म्हणूनही ओळखले जाते. हा मधुमेह इतर प्रकारांपेक्षा वेगळा आहे. कुपोषणामुळे होणाऱ्या चयापचय विकारांशी त्याचा थेट संबंध असून, विशेषतः किशोरवयीन आणि तरुण प्रौढांवर त्याचा प्रभाव जास्त दिसून येतो. दीर्घकाळ कुपोषणामुळे शरीरातील इन्सुलिन तयार करणाऱ्या स्वादुपिंडाच्या कार्यक्षमतेवर परिणाम होतो. परिणामतः, शरीर इन्सुलिनची निर्मिती पुरेशा प्रमाणात करू शकत नाही. यामुळे चयापचय स्थिरता राखणे कठीण होते. टाइप १ आणि ...

एटीएम व्यवहार शुल्क वाढले

ब्लॉग नं. 2025/120. दिनांक: 2 मे, 2025.   मित्रांनो,             कालपासून म्हणजेच 1 मे, 2025 पासून एटीएम व्यवहार शुल्क  ( ATM Charges ) वाढविण्यात आले आहेत,अर्थात एटीएम मधून पैसे काढायचे असतील तर ज्यादा चार्ज द्यावा लागेल. अर्थात दर महिन्याला ज्या मोफत वापराच्यावर पैसे काढले तर हे दर लागू होते. आजच्या ब्लॉगमध्ये सविस्तर जाणून घेऊ. सविस्तर:             कालपासून एटीएम व्यवहार शुल्क वाढले आहे.ऑटोमेटेड टेलर मशीन (एटीएम) व्यवहार शुल्कात कालपासून , करण्यात आली आहे अर्थात बँका मासिक मर्यादेपेक्षा जास्त व्यवहारांसाठी 2 रुपयांनी वाढ करणार आहेत.भारतीय रिझर्व्ह बँकेने (आरबीआय) जाहीर केल्यानंतर हे घडले आहे की, बँकांना मोफत वापरापेक्षा जास्त व्यवहारांसाठी एटीएम पैसे काढण्याचे शुल्क वाढविण्यास परवानगी देण्यात आली आहे.“मोफत व्यवहारांव्यतिरिक्त , ग्राहकाकडून प्रति व्यवहार कमाल 23 रुपये शुल्क आकारले जाऊ शकते. हे 1 मे 2025  पासून लागू झाले. ” असे आरबीआयने 2...

रेपो दर कमी,पण बँकांचे व्याज दर?

ब्लॉग नं  20 25/100 . दिनांक: 10 एप्रिल, 2025. मित्रांनो ,           आजचा हा शंभरावा ब्लॉग.2023 च्या 5 जानेवरीपासून मी दररोज ब्लॉग लिहायला सुरुवात केली.पण गेली 2 वर्षे मी सतत रोज एक असे शंभर ब्लॉग लिहू शकलो नव्हतो.घरांत नसणे,काही परिवारीक कार्यक्रम वगैरे होते.पण या वर्षी ते सर्व असतांना देखिल सतत 100 दिवस मी ब्लॉग लिहितो आहे.म्हणून आजचा ब्लॉग ब्लॉग मी माझं आवडतं क्षेत्र अर्थात बँकिंगवर लिहायचं ठरविलं. रिझर्व्ह बँकेने ( RBI) सलग दुसऱ्यांदा रेपो दर कमी केला आहे.पण बँका ज्यांचे व्याजाचे दर मुख्यतः रेपो दराशी निगडीत असतात,त्या याचा फायदा कर्जदारांना करून देणार आहेत कां? या बाबत आज आपण जाणून घेणार आहोत.     सविस्तर: रेपो रेट म्हणजे रिजर्व बँक ऑफ इंडिया , भारतातील बँक आणि वित्तीय संस्थांना सरकारी प्रतिभूती गहाण ठेवून घेऊन , त्याच्या तारणावर जे कर्ज देते , त्या कर्जावर आकारलेला व्याज दर.   भारतातील बँकांना कर्ज कां घ्यावे लागते , असा प्रश्न तुमच्या मनांत येऊ शकतो.बँकाकडे जे डिपॉजिट गोळा होत असते , त्यातील 4. 0 % इतकी रक्कम कॅशच्या स...

RBI Governor Mr.Sanjay Malhotra

ब्लॉग क्रमांक 2024/301 तारीख:- 11, डिसेंबर, 2024. मित्रांनो,           RBI गव्हर्नर म्हणून श्री. शक्तिकांत दास यांच्या जागी कोण येणार हे जाणून घेण्यासाठी गेल्या आठवड्यापर्यंत सर्वांनाच उत्सुकता होती, कारण त्यांचा कार्यकाळ या महिन्याच्या २६ तारखेला संपत आहे आणि मंत्रिमंडळाच्या नियुक्ती समितीसमोर त्यांच्या उत्तराधिकारी निवडण्यासाठी कोणतीही हालचाल किंवा संकेत नव्हते. श्री.दास. श्री. दास यांना आणखी मुदतवाढ मिळेल आणि कार्यालयात तीन टर्म असलेले ते RBI चे पहिले गव्हर्नर होतील अशी अटकळ होती. पण, आता एक घोषणा आली आहे की श्री. संजय मल्होत्रा ​​श्री. दास यांची जागा घेतील. या ब्लॉगवर सविस्तर चर्चा करूया. सविस्तर :           9 डिसेंबर, 2024 रोजी, मनीषा सक्सेना, सचिव, मंत्रिमंडळाच्या नियुक्ती समिती यांनी घोषित केले की श्री. संजय मल्होत्रा, IAS(RJ,1990) महसूल विभाग यांची भारतीय रिझर्व्ह बँकेचे गव्हर्नर म्हणून नियुक्ती करण्यात आली आहे. या संदर्भात अधिकृत अधिसूचना जारी करण्यात आली आहे. ते आरबीआयचे २६ वे गव्हर्नर असतील       ...

आपल्या परिवाराचं भविष्य सुरक्षित करा

ब्लॉग नं. 2024/282 दिनांक:- 21 नोव्हेंबर, 2024. मित्रांनो,             विमा त्यातही आयुर्विमा हे नांव ऐकलं तर लोक तुमच्यापासून दूर पळतांनाचे दिवस पाहिलेत मी. चांगले मित्र देखिल मित्र राह्यलेले नाहीत हे देखिल पाह्यले नाही.आजही परिस्थिति फारशी वेगळी आहे असं मला वाटतं नाही.पण इतक्यात मी सहज एक चेंज म्हणून पाच दिवस एक प्रसिद्ध विमा कंपनीच्या पाच दिवसांच्या वर्क शॉपला गेलो होतो. गेल्या पाच वर्षात मी 12 कथासंग्रह आणि 2 कादंबऱ्या लिहिल्या. थोडी मरगळ आली होती.ती   घालवायची म्हणून जायचं ठरवलं.रोज वाघोलीहून रामवाडीला जायचं,तिथून मेट्रो पकडून आनंदनगरला जायचं,अन तिथून विमा कंपनीच्या ऑफिसला जायचं असा दिनक्रम आणि प्रवास मस्त मजेत पार पडला.यावर आहे आजचा ब्लॉग. सविस्तर:       आश्चर्य म्हणजे हे वर्क शॉप मला पटवून गेलं की इन्शुरन्स केवळ कारचा,हौसहोल्ड गुडसचा आणि घराचा महत्वाचा नसतो तर आयुर्विमा देखिल महत्वाचा असतो. अर्थात कोविड 2019 ही जागतिक महामारी देखिल बऱ्याच लोकांना आयुर्विम्याचे महत्व शिकवून गेली.त्या इन्शुरन्स कंप...

डबल इंजिन सरकार म्हणजे काय? आणि कशासाठी?

Blog No 2024/271. दिनांक:12th,November, 2024  मित्रांनो, आज काल गोष्ट कॉमन झाली आहे ती म्हणजे राज्यातील निवडणुका असल्या की “राज्य का सर्वतोपरी विकास चाहते हो तो डबल इंजिन की सरकार चाहिये.” दोन्ही ठिकाणी एकाच पक्षाचे किंवा आघाडीचे सरकार असावे हा एवढाच अर्थ अपेक्षित आहे कां? की यामागे आणखी काही असावे? याचाच शोध घ्यायचा प्रयत्न आजच्या ब्लॉग मध्ये केला आहे. तर वाचा सविस्तर.          सविस्तर:   कुठलेही राज्य आपल्या धोरणांप्रमाणे चालवायचे तर पैसा हवा. विशेषतः हे फुकट ते फुकट,यात सवलत त्यात सवलत, द्यायची असेल तर किंवा राज्यात समृद्धी मार्गासारखा एखादा महत्वाकांक्षी प्रोजेक्ट करायचा असेल तर पैसा हवा.GST लागू झाल्यानंतर, भारतातील राज्यांच्या काही मोठ्या उत्पन्न स्रोतांचे एकत्रीकरण झाले किंवा GST अंतर्गत आले. मात्र, काही महत्त्वाचे उत्पन्नाचे स्रोत राज्यांच्या अखत्यारीत राहिले. खालीलप्रमाणे राज्यांना उत्पन्न वाढवण्यासाठी मुख्य स्रोत उपलब्ध आहेत:  1. राज्य GST (SGST):    - GST अंतर्गत राज्ये राज्य वस्तू आणि सेवा कर (SGST) गोळा करतात, जो राज्यां...

पॅन कार्डचा कुणी गैरवापर करत नाही ना?

Blog No 2024/258 . दिनांक :  2nd , November ,  2024   मित्रांनो ,             आजकाल आपल्याकडे असणारे पॅनकार्ड, ड्रायविंग लायसेंस, आधार कार्ड या गोष्टींना फार महत्व प्राप्त झाले आहे.कारण याची माहिती जर चुकून कुणाची हाती लागली आणि त्याने त्याचा वापर fraud करण्यासाठी केला तर वर्षानुवर्षे केलेली कमाई क्षणात साफ होऊ शकते. आज माझ्या वाचनात पॅन कार्डचा गैरवापर होत नाही ना? हे कसे तपासावे या संबंधीची माहिती आली. ती तुम्हाला शेअर करावी वाटल्याने हा ब्लॉग लिहिला आहे.                           तुमच्या पॅन कार्डचा गैरवापर होत आहे की नाही हे कसे शोधायचे ;  पॅन कार्डचा गैरवापर: कायम खाते क्रमांक ( PAN) हा एक महत्त्वाचा दस्तऐवज आहे जो बँकिंग , आयकर आणि इतरांसह विविध आर्थिक व्यवहारांसाठी आवश्यक आहे.   पॅनची माहिती विविध ठिकाणी शेअर केली जात असल्याने त्याचा गैरवापर होण्याची शक्यता नाकारता येत नाही.   तुम्ही ऐकले असेल की सायबर गुन्हेगारांनी क्रेडिट...

क्रेडिट कार्ड व्यवहारांत फसवणूक कशी टाळाल.

Blog No 2024/25 8 . दिनांक : 1, November ,  2024   मित्रांनो ,             कोविड 19 आल्यानंतर, लोकांना नकद हातळण्याऐवजी ऑनलाइन व्यवहारांना प्राधान्य द्यायला सुरुवात केली. नकदीची मागणी हे पूर्वीपेक्षा खूप कमी झाली असल्याचे रिजर्व बँक म्हणते. लोक डिजिटल पेमेंट हाताळायला जास्त उत्सुक झाले आहेत. त्यातही डेबिट कार्ड पेक्षा क्रेडिट कार्डला व्यापारी जगत अधिक पसंती देतं.डेबिट कार्ड अकाऊंटला पैसे नसतील व्यवहार रद्द होऊ शकतो,पण क्रेडिट कार्डचे तसे नाही.पण जिथे काही चांगलं सांगायला जावं तिथे काही धोके आहेतच. आजच्या ब्लॉगमध्ये क्रेडिट कार्ड धोक्याबद्दल जाणून घेऊ.                                 सविस्तर: रोखीचे व्यवहार लक्षणीयरीत्या कमी होत आहेत आणि लोक डिजिटल पेमेंटसोबत अधिक रुळले आहे.     क्रेडिट कार्ड हे अशा पर्यायांपैकी एक आहे,जे संपर्करहित पर्यायांसह ऑनलाइन आणि स्टोअरमध्ये पैसे देण्याचा सोयीस्कर आणि सुरक्षित मार्ग देतात. अधिक व्या...

रिजर्व बँक म्हणते “जानकार बनिये, सतर्क रहिये, सुरक्षित रहिये”

Blog No 2024/25 6 . दिनांक :30 , ऑक्टोबर ,  2024   मित्रांनो ,              इंटरनेट, कम्प्युटर, ऑनलाइन पेमेंट, यूपीआय या सगळ्या माध्यमांनी आपले जिवन जेवढे सुखकर आणि जलद झाले आहे. तेवढेच सायबर गुन्ह्यांचे प्रमाण खूप वाढत चालले आहे. माझ्या मोबाईल वर पुणेकर न्यूज हे एक व्हॉटसअप माध्यम आहे,ज्यावर मला एक दिवसाआड कुणाची न कुणाची फसवणूक आणि ती ही थोडी थोडकी नाही,तर अगदी लाखांमद्धे वाचायला मिळते. रिजर्व बँक आपल्या “जानकार बनिये, सतर्क रहिये, सुरक्षित रहिये” या जाहिरातीच्या माध्यमातून सायबर गुन्ह्यांच्या संदर्भात मेसेज देत असते,तरी असं होतंय आणि अशिक्षित नाही तर अगदी कम्प्युटर जगात दिवसभर वावर असणाऱ्या लोकांची फसवणूक होत आहे,याचं आश्चर्य वाटतं. आजचा ब्लॉग या विषयावर आहे. सविस्तर: सायबर गुन्ह्यांचा मुकाबला करण्याच्या निर्णायक हालचालीमध्ये , गृह मंत्रालयाच्या ( MHA) अंतर्गत भारतीय सायबर क्राइम कोऑर्डिनेशन सेंटर ( I4C) ने आंतरराष्ट्रीय संघटित सायबर गुन्हेगारांनी स्थापन केलेल्या बेकायदेशीर पेमेंट गेटवेविरूद्ध कठोर सावधान...

टपरवेअर कंपनी झाली दिवाळखोर

Blog No 2024/250 . दिनांक : 22 , ऑक्टोबर ,  2024   मित्रांनो,             तुम्हाला कदाचित आठवत असेल की,स्वयंपाकघरात जे प्लॅस्टिकचे डब्बे आपण टिकाऊ आहेत म्हणून आणि जरी थोडे महाग असले तरी वापरत होतो,ते म्हणजे टपरवेअर कंपनीचे डब्बे असतं. एवढ्यात मात्र हे नांव ऐकू येईनासे झाले. कारण डबे , बाटल्या तयार करणारी लोकप्रिय ‘टपरवेअर’ कंपनी झाली दिवाळखोर ; कारण काय ? या कंपनीचे नक्की काय चुकले ? हे आपण जाणून घेऊया आजच्या ब्लॉगमध्ये. सविस्तर: टपरवेअर कंपनीचा एकतरी डब्बा (कंटेनर) प्रत्येकाच्या घरी मिळेलच. हे नाव आपल्या अगदी परिचयाचे आहे.अन्नासाठी सगळ्यात सुरक्षित प्लास्टिक म्हटलं तर टपरवेअरचे नावच आधी यायचे. घटती विक्री आणि वाढती स्पर्धा यामुळे ‘टपरवेअर ब्रॅंड कॉर्प’ने दिवाळखोरीसाठी अर्ज दाखल केला आहे. फूड स्टोरेज कंटेनर फर्मने यापूर्वीही दिवाळखोरीचा इशारा दिला होता.मात्र , कंपनीवर ही वेळ का आली ? कंपनीचे नक्की काय चुकले ? त्याविषयी सविस्तर जाणून घेऊ. टपरवेअरची स्थापना टपरवेअरची स्थापना 1946 मध्ये केमिस्ट अर्ल टपर यांनी ...

सार्वभौम गोल्ड बाँड्स (SGBs) बंद होणार?

Blog No 2024 /19 7 .     दिनांक:2 7 ऑगस्ट, 2024 मित्रांनो,             आपल्या देशातील लोकांमध्ये सोन्याचे असलेले वेड विलक्षण आहे. किंमती आता गगनाला भिडल्या आहेत,पण सोने खरेदी कमी होण्याचे नांव घेत नाही.प्रत्यक्ष सोने खरेदी कमी व्हावी,या उद्देश्याने सरकारने 2015 मधे सार्वभौम गोल्ड बाँड्स ( SGBs) बाजारात आणले. बऱ्याचदा मोठ्या प्रमाणात राष्ट्रीयकृत बँकांनी या सार्वभौम गोल्ड बाँड्स ( SGBs) च्या विकृत आपला सहभाग नोंदविला.पण आता भारत सरकार सार्वभौम गोल्ड बाँड्स ( SGBs) योजनेतून बाहेर पडण्याचा गंभीरपणे विचार करत आहे,कां? त्याबद्दल आजच्या ब्लॉगमध्ये जाणून घेऊ या. सविस्तर:             भारतीयांकडे सोन्यात गुंतवणूक करण्याचे अनेक मार्ग आहेत. चमकदार नाणी , बार किंवा दागिने यासारखे भौतिक सोने खरेदी करणे ही क्लासिक निवड आहे. मग डिजिटल सोने आहे. आणि मग गोल्ड ईटीएफ (एक्सचेंज ट्रेडेड फंड) देखील आहेत , जे तुम्हाला सोन्यात प्रत्यक्ष मालकीशिवाय गुंतवणूक करू देतात. ते फक्त सोन्य...