Blog No. 2024/ 166.
Date: 28th ,July 2024
मित्रांनो,
कुठल्याही बँकेचा व्यवसाय हा प्रामुख्याने डिपॉजिट म्हणजे ठेवी स्वीकारणे आणि कर्जदारांना कर्ज उपलब्ध करून देणे. ठेवीवर व्याज देणे आणि कर्जदारांकडून कर्ज उपलब्ध दिल्याबद्दल व्याज आकारणे आणि यामाध्यमातून नफा कमविणे अर्थात आस्थापनेचा आणि इतर खर्च वजा केल्यावर उरलेली रक्कम होय.या व्यवहारात क्रेडिट डिपॉजिट रेशो म्हणजे दिलेले कर्ज आणि एकूण ठेवी यांचे गुणोत्तर सांभाळले जाते.उच्च गुणोत्तर हे सूचित करू शकते की बँकेकडे अनपेक्षित निधीच्या गरजा पूर्ण करण्यासाठी पुरेशी तरलता नसेल.रिझर्व्ह बँक ऑफ इंडिया (RBI) 75% चे प्रमाण आरामदायक मानते.म्हणजेच ठेवी रु.100/- च्या असतील आणि कर्ज रु. 75/-चे असेल तर हा रेशो 75% असतो.हे रु.25/- चे अंतर यासाठी ठेवण्यात येते,कारण कर्जाची परतफेड झाली नाही तरी डिपॉजिट ठेवीदाराने जेव्हा परत मागितले तेव्हा ते परत द्यावे लागते. HDHC बँकेचा क्रेडिट डिपॉजिट रेशो हा 104% झाला आहे. हा क्रेडिट डिपॉजिट रेशो चालतो कां? नाही.आज या विषयावर आहे माझा ब्लॉग.
सविस्तर:
जुलै २०२३ रोजी एचडीएफसी बँकेत एचडीएफसी लिमिटेडचे विलीनीकरण झाल्यानंतर, एचडीएफसी बँकेला काही आव्हानांचा सामना करावा लागला आहे,विशेषत: क्रेडिट-ठेवी (सीडी) गुणोत्तराबाबत. विलीनीकरणामुळे बँकेच्या सीडी रेशोवर लक्षणीय परिणाम झाला आहे, जो त्याच्या पोर्टफोलिओमध्ये गृहकर्जांच्या मोठ्या प्रमाणात जोडल्यामुळे वाढला आहे. विलीनीकरणापूर्वी, एचडीएफसी बँकेचे सीडी प्रमाण सुमारे 86% होते, परंतु विलीनीकरणानंतर, ते 104% झाले आहे.
हे असे कां झाले तर एचडीएफसी लिमिटेड हे फक्त गृह कर्ज देत होते,त्यांच्याकडे ठेवीचा पोर्टफोलिओ त्या प्रमाणात नव्हता. त्यांची सगळी कर्ज एचडीएफसीने बँक स्वतःकडे घेतलीत.त्यामुळे आधीच 86% असलेला हा रेशो आता 100% झाला.भारतात राष्ट्रीयकृत बँकेचे असे झाले असते तर केवढी मोठी बातमी झाली असती. पण ती एचडीएफसी आहे,त्यामुळे अजूनही काही हो हल्ला झाला नाही. असे सांगितले जाते की याच्यातून मार्ग काढण्यासाठी एचडीएफसी धोरणे आहेत.बँकेने आपला ठेव बेस वाढविण्यावर आणि गुणोत्तर योग्य प्रमाणावर आणण्यासाठी नियोजन सुरू केले आहे.यासाठी अधिक रिटेल आणि कॉर्पोरेट ठेवी आकर्षित करण्यासाठी बँक तिच्या विस्तृत शाखा नेटवर्क आणि डिजिटल चॅनेलचा लाभ घेत आहे. ग्राहकांची संलग्नता वाढवणे आणि आकर्षक ठेव योजना ऑफर करणे हा या धोरणाचा एक भाग आहे. एचडीएफसी बँक विलीनीकरणानंतर आलेल्या उच्च किमतीच्या कर्जाशी संबंधित खर्चाचे व्यवस्थापन करत आहे. जेथे शक्य असेल तेथे कमी दराने पुनर्वित्त प्राप्त करून आणि एकूण कार्यक्षमतेत सुधारणा करून हे खर्च कमी करण्याचे मार्ग ते शोधत आहेत.
असे जरी असले तरी एवढ्या मोठ्या प्रमाणात ठेवी गोळा करणे सोपे काम नाही. एचडीएफसी बँकेच्या एकूण ठेवी 18 लाख कोटी आहे. अगदी 90% पर्यन्त क्रेडिट डिपॉजिट रेशो आणायचा तरी रु.180,000 कोटी एवढे डिपॉजिट जमा करावे लागेल.हे सोपे काम नाही.104% क्रेडिट डिपॉजिट रेशो असतांना येणारे संभावित अडथळे.
1. कर्जात एनपीएचे प्रमाण वाढू देऊन चालणार नाही.
2. कर्ज देखिल मोठ्या प्रमाणात देता येणार नाही.
3. जी गृह कर्ज एचडीएफसी लिमिटेड कडून घेतलेली आहेत. ती गृह कर्ज असल्याने जास्त व्याज म्हणजे जास्त उत्पन्न मिळवून देणारी कर्ज नाहीत.याचा कुठे तरी परिणाम नफ्यावर झाल्याशिवाय रहाणार नाही.कारण याचा समतोल घडवून आणण्यासाठी जास्त व्याजाची कर्जे मोठ्या प्रमाणावर द्यावी लागतील ते शक्य नाही.
4. एचडीएफसीच्या ठेवीदारांनी जर बँकेकडे मोठ्या प्रमाणावर धांव घेतली तर मुश्किल होऊ शकते.
पण असे होणार नाही.कारण एचडीएफसी एक व्यापारी बँक आहे,पण मी संभावना वर्तविल्या.
समारोप:
एचडीएफसीने आपला कॅपिटलचा बेस आढविण्याचे ठरविले आहे. तसेच एनपीए अॅसेटची मोठ्या प्रमाणावर विक्री करण्याचे ठरविले आहे. बघूया काय होतं. कारण शेअर बाजार एचडीएफसी बँकेबाबत आशावादी दिसतोय.
तुम्हाला आजचा ब्लॉग कसा वाटला ते कमेन्ट बॉक्स मध्ये जरूर लिहा. पुढचा ब्लॉग येईपर्यंत आपली आणि आपल्या परिवाराची काळजी घ्या. स्वस्थ रहा,आनंदी रहा,मस्त जगा.
प्रसाद नातु, पुणे
छान माहिती दिली.
ReplyDeleteGood information
ReplyDeleteअतिशय उपयुक्त माहिती
ReplyDelete