झिका विषाणूचे संक्रमण म्हणजे काय? Zika Virus

Blog No. 2024/ 136.  

Date: 29^th,June 2024

मित्रांनो,

            आजकाल प्रदूषण,मग ते वायु प्रदूषण असो किंवा जल प्रदूषण इतक्या मोठ्या प्रमाणात वाढलंय की,त्यामुळे विविध रोग/आजार यांची संख्या देखिल वाढली आहे. माझ्या लहानपणी फ्लू, मलेरिया आणि विषम ज्वर अर्थात टायफॉइड हे तापाचे तीनचं प्रकार होते. पण आज काल व्हायरल ताप याखाली विविध ताप आले आहेत,ज्याची नांवे लक्षात ठेवणे कठीण झाले आहे. एवढ्यात पुण्यात झिका व्हायरस सक्रिय झाल्याची बातमी आली.आजकाल साथ पसरायला फारसा वेळ लागतं नाही.म्हणून झिका विषाणू म्हणजे काय? हे आजच्या ब्लॉग मधे सविस्तर जाणून घेऊ.

सविस्तर:

झिका विषाणू म्हणजे काय?

            झिका विषाणू हा मच्छरांद्वारे पसरविला जाणारा फ्लॅविव्हायरस आहे,जो प्रथम 1947 मध्ये युगांडामध्ये सापडला.मुख्यत्वे,हा एडीस प्रजातीच्या मच्छरांच्या चाव्यामुळे पसरतो, जे डेंग्यू आणि चिकनगुनिया विषाणू देखील पसरवतात.

 झिका विषाणू मानव शरीरावर कसा परिणाम करतो?

            झिका विषाणू संसर्ग झाल्यावर, विषाणू विविध लक्षणे निर्माण करू शकतो. तथापि, अनेक लोकांना झिका विषाणूची लागण होऊन देखील लक्षणे दिसून येत नाहीत किंवा सौम्य लक्षणे असतात. हा विषाणू गर्भवती स्त्रीकडून तिच्या गर्भात संक्रमण करू शकतो, ज्यामुळे सूक्ष्मडोके (microcephaly) सारख्या जन्म दोष होऊ शकतात.

झिका विषाणू संक्रमणाची लक्षणे

            लक्षणे सामान्यतः संक्रमित मच्छर चावल्यावर 2 ते 7 दिवसांनी दिसू लागतात आणि त्यात समाविष्ट असू शकतात:

- ताप

- अंगावर पुरळ

- सांधेदुखी

- डोळ्यांमध्ये लालसरपणा (कंजंक्टिव्हायटिस)

- स्नायू दुखणे

- डोकेदुखी

घ्यावयाची खबरदारी किंवा खबरदारीचे उपाय:

1. मच्छरांच्या चाव्यांपासून बचाव:

   - कीटकनाशक वापरा.

   - पूर्ण बाह्यांचे कपडे आणि पूर्ण लांबीचे पायघोळ परिधान करा.

   - वातानुकूलन असलेल्या आणि मच्छरजाळी लावलेल्या ठिकाणी राहा.

   - बाहेर राहिल्यास किंवा परदेशात गेल्यास मच्छरांच्या चाव्यांपासून बचाव करण्यासाठी मच्छर जाळीखाली झोपा.

2. शरीर संबंधाच्या माध्यमातून संसर्ग टाळा:

कंडोम वापरा किंवा शरीर संबंधापासून दूर रहा, विशेषत: तुमची जोडीदार गर्भवती असल्यास किंवा गर्भधारणेची   योजना करत असल्यास.

3. गर्भधारणेच्या काळात घ्यावयाची खबरदारी:

- गर्भवती महिलांनी झिका विषाणूच्या प्रादुर्भाव असलेल्या भागांमध्ये प्रवास टाळावा.

- झिका असलेल्या भागात प्रवास करावा लागल्यास नियमित आरोग्यसेवा तज्ञांचा सल्ला घ्या.

उपचार आणि औषध

झिका विषाणूच्या संक्रमणासाठी विशिष्ट औषध किंवा लस नाही. तथापि, तुम्ही लक्षणांवर उपचार करू शकता:

- भरपूर विश्रांती घ्या.

- निर्जलीकरण टाळण्यासाठी भरपूर द्रवपदार्थ प्या.

- ताप आणि वेदना कमी करण्यासाठी अॅसेटामिनोफेन (टायलेनॉल) घ्या.

- डेंग्यूची शक्यता दूर होईपर्यंत एस्पिरिन आणि इतर नॉन-स्टेरॉइडल अँटी-इंफ्लेमेटरी औषधे (NSAIDs) टाळा जेणेकरून रक्तस्त्राव होण्याचा धोका कमी होईल. (कुठलीही औषधे घेण्यापूर्वी आपल्या डॉक्टरांशी संपर्क साधा.

समारोप:  

            आजकाल कुठल्याही गोष्टीचे संक्रमण अर्थात इन्फेक्शन झाले की सोपे नसते. ते त्रासदायक असते. त्यामुळे या वेगवेगळ्या रोगांचा विषाणू इकडे तिकडे पसरविण्याचे काम डास करत असतात. त्यांचा प्रतिबंध करण्याकडे आपण लक्ष दिले पाहयजे.बाल्कनीत रोपं लावायला हरकत नाही. पण त्या सोबतच सिट्रोनेला, मेरीगोल्ड,तुळस, पेपरमिंट, लेमन बामकॅटनिप,रोझमेरी या सारखी डासांना पळवून लावणारी रोपे देखिल लावू शकता.या विषयावर एक ब्लॉग लवकरच लिहिन.   

            तुम्हाला आजचा ब्लॉग कसा वाटला ते कमेन्ट बॉक्स मध्ये जरूर लिहा. पुढचा ब्लॉग येईपर्यंत आपली आणि आपल्या परिवाराची काळजी घ्या. स्वस्थ रहा,आनंदी रहा,मस्त जगा. 

 

प्रसाद नातु, पुणे.