योग आणि चॅटजीपीटी

 Blog No. 2023/159       

Date: 21^st, June 2023

मित्रांनो,

            आज 21 जून,2023 अर्थात आंतरराष्ट्रीय योग दिवस.तुम्हाला सगळ्यांना योग दिनाच्या मनापासून शुभेच्छा.आज वर्तमानपत्र, टी.व्ही. आणि अर्थात सोशल मीडियावर सर्वत्र योग दिनाबद्दल बरेच काही लिहून झाले आहे आणि तुमचे वाचून झाले आहे.म्हणून मी हा विषय टाळला.पण नुकताच एक विडियो पहात असतांना आज हेल्थ सेक्टर मधील तज्ञ देखिल ChatGPT सारख्या AI च्या माध्यमांचा उपयोग आजाराचे निदान करण्यासाठी करू लागलेत ऐकलं. आणि तुम्हाला काही तरी वेगळं सादर करावा म्हणून आजचा हा दूसरा ब्लॉग.

 

प्रास्ताविक

            मी  ChatGPT वर लॉगिन केले आणि त्याला एक प्रश्न विचारला. योगाबद्दल तुमचे मत काय आहे? ते तुमच्या आरोग्यासाठी कसे उपयुक्त आहे? क्षणाचा विचार करीत ChatGPT उत्तरले.   

            योग ही एक सर्वांगीण सराव प्रक्रिया आहे.जी प्राचीन भारतात उगम पावली आहे आणि तिच्या असंख्य आरोग्यविषयक फायद्यांमुळे जगभरात लोकप्रिय झाली आहे.यात शारीरिक आसन (आसन), श्वासोच्छवासाचे व्यायाम (प्राणायाम), ध्यान आणि विश्रांतीची तंत्रे एकत्रितपणे केलीत तर चांगला फायदा होऊ शकतो. तुमच्या आरोग्यासाठी योगासने उपयुक्त ठरू शकतात असे काही मार्ग येथे आहेत.

1.      शारीरिक तंदुरुस्ती: योग लवचिकता, सामर्थ्य, संतुलन आणि मुद्रा सुधारण्यास मदत करते.नियमित सरावामुळे स्नायूंचा टोन आणि सहनशक्ती वाढू शकते, ज्यामुळे एकूणच फिटनेस पातळी वाढते.

2.     ताणतणाव कमी करणे: योगाच्या प्राथमिक फायद्यांपैकी एक म्हणजे तणाव कमी करण्याची आणि विश्रांतीस प्रोत्साहन देण्याची क्षमता. खोल श्वासोच्छ्वास, हलक्या हालचाली आणि सजगतेचे संयोजन मन शांत करण्यास, तणावमुक्त होण्यास आणि आंतरिक शांतीची भावना वाढविण्यात मदत करते.

3.     मानसिक आरोग्य: योगाचा मानसिक आरोग्यावर सकारात्मक परिणाम होत असल्याचे आढळून आले आहे. हे सेरोटोनिन आणि डोपामाइन सारख्या चांगल्या न्यूरोट्रांसमीटरचे उत्पादन वाढवून चिंता, नैराश्य कमी करण्यास आणि मूड सुधारण्यास मदत करू शकते. नियमित सरावामुळे लक्ष, एकाग्रता आणि एकूणच मानसिक स्पष्टता देखील वाढते.

4.    सुधारित श्वासोच्छवासाचे कार्य: अनेक योगासनांमध्ये जाणीवपूर्वक श्वास घेण्याच्या तंत्रांचा समावेश होतो.ज्यामुळे फुफ्फुसाची क्षमता वाढू शकते आणि श्वसन कार्यक्षमतेत सुधारणा होते. अस्थमा सारख्या श्वसनाच्या समस्या असलेल्या व्यक्तींसाठी हे फायदेशीर ठरू शकते.

5.     शरीराची जागरुकता वाढते: योगामुळे मन आणि शरीर यांच्यातील अधिकाधिक संबंध जोडण्यास प्रोत्साहन मिळते.सजग हालचाली आणि श्वासोच्छ्वास जागरूकता याद्वारे,साधक शरीराच्या जागरूकतेची तीव्र भावना विकसित करतात,जे शारीरिक असंतुलन किंवा अस्वस्थता ओळखण्यात आणि त्यांचे निराकरण करण्यात मदत करू शकतात.

6.     चांगली झोप लागते: नियमित योगाभ्यास झोपेची गुणवत्ता सुधारण्यास आणि निद्रानाश दूर करण्यास  मदत करू शकते. विश्रांतीची तंत्रे आणि योगाचे ताण कमी करणारे फायदे अधिक शांत आणि कायाकल्प करणारी झोप वाढवू शकतात.

हे लक्षात घेणे महत्त्वाचे आहे की,योग विविध आरोग्य फायदे देऊ शकतो,परंतु तो वैद्यकीय उपचार किंवा व्यावसायिक सल्ल्याची जागा घेऊ नये.आपल्या वैयक्तिक गरजा आणि आरोग्याच्या स्थितीसाठी सराव सुरक्षित आणि योग्य आहे याची खात्री करण्यासाठी योग्य योग प्रशिक्षक आणि आवश्यक असल्यास, आरोग्यसेवा व्यावसायिकांशी सल्लामसलत करणे नेहमीच चांगली कल्पना आहे.

सारांश

थोडक्यात ChatGPT योग विषयक माहिती देते. तर एक दिवस ते निदान यंत्रांची (BP चेक करायचे मशीन, ग्लुकोमिटर हे अगदी प्रारंभिक आणि अतीव महत्वाच्या diagnostic टूल्स ची जागा नक्कीच घेऊ शकेल. आजचा हा ब्लॉग तुम्हाला कसा वाटला,हे कमेन्ट बॉक्स मध्ये जरूर लिहा. पुन्हा भेटूया उद्याच्या ब्लॉग मध्ये तोपर्यंत आपली आणि आपल्या परिवाराची काळजी घ्या. स्वस्थ रहा,आनंदी रहा,मस्त जगा. 

 

प्रसाद नातु,पुणे.