ब्लॉग सं. 2025/1 51 दिनांकः 1 जून , 2025. मित्रांनो , जे मधुमेही आहेत,आणि टाइप 2 या प्रकारात मोडतात. म्हणजेच साधारणतः चाळीशी नंतर मधुमेह झाला आहे.त्यांना मेटफॉर्मिन बद्दल कल्पना असेल किंवा असायला हवी. मेटफॉर्मिन हे टाइप 2 मधुमेह नियंत्रणासाठी सर्वाधिक वापरले जाणारे औषध आहे.त्याची परिणामकारकता , सुरक्षितता , आणि परवडणारी किंमत , यामुळे हे पहिल्या पसंतीचे औषध मानले जाते.मेटफॉर्मिन कसे कार्य करते आणि त्याचे संभाव्य दुष्परिणाम काय आहेत , हे जाणून घेणे आवश्यक आहे. मेटफॉर्मिन म्हणजे काय ? मेटफॉर्मिन हे बिग्वानाइड्स नावाच्या औषधांच्या वर्गातील आहे.हे टाइप 2 मधुमेह असलेल्या लोकांमध्ये,रक्तातील साखरेची पातळी नियंत्रित करण्यासाठी वापरले जाते.आरोग्यदायक आहार आणि नियमित व्यायाम यांसोबत,याचा उपयोग विशेषतः केला जातो. टाइप 1 मधुमेहासाठी हे औषध सहसा वापरले जात नाही , कारण त्या स्थितीत शरीर इन्सुलिन तयार करत नाही. मेटफॉर्मिन दोन मुख्य प्रकारांमध्ये उपलब्ध आहे: 1. तत्काळ परिणाम करणाऱ्या गोळ्या – दिवसातून अनेक वेळा घेतल्या जातात. 2....
Blog No. 2023/61
Date: 10th, March 2023.
मित्रांनो,
आज कविवर्य मंगेश पाडगांवकर सरांची जयंती. त्यामुळे तुम्हाला नक्कीच वाटले असणार की,आजचा ब्लॉग निश्चितपणे कविवर्य मंगेश पाडगांवकर सरांवर असणार. नाही मित्रांनो, आज तुम्ही विविध माध्यमांवर दिवसभर त्यांच्या विषयी खूप वाचणार आणि ऐकणार देखिल.माझा प्रयत्न नेहमीच वाचकांना म्हणा रसिकांना कही हटके द्यावे हा असल्याने मी आज पाडगांवकर सरांवर नाही लिहिणार.
पण त्यांची एक कविता ही एक भावगीत देखिल आहे. "या जन्मावर या जगण्यावर शतदा प्रेम करावे" हे माझ्या आवडत्या गाण्यांपैकी एक त्याचा संदर्भ मी येथे घेणार आहे. नाही, रसग्रहण देखिल नाही करणार. जीवनाचा खरोखर आनंद घ्यावयाचा असेल तर, या जन्मावर आणि या जगण्यावर प्रेम करणे आवश्यक आहे आणि ते आपण करीत देखिल असतोच.
प्रास्ताविक
माणूस हा समाजशील प्राणी असल्याने त्याला समाजात वावरायला म्हणा रमायला आवडते. तसेच तो कुटुंबवत्सल देखिल आहे. घरातील वडील किंवा बाबा आणि आई ह्यांचेवर बरेच काही वाचायला मिळतं. कारण बाबा किंवा आई हे स्वतःच्या सुखाचा विचार न करता आपल्या मुलांना आपल्याला काय सर्वोत्तम देता येईल ह्याचा, आपल्या आपल्या परिस्थितीनुसार नेहमीच प्रयत्न करीत असतात.त्यात जबाबदारी पडली तर आई वडिलांचा आणि भावंडांचा विचार करीत असतात. पण हे सारे करण्याच्या प्रयत्नात, विचारात,आनंदात ती व्यक्ति स्वतःला हरवून बसते. स्वतःला काय हवे आहे,काय करायचे होते हे विसरून जाते. मग स्वतःबद्दल चार ओळी लिहा म्हटलं तर लिहू शकत नाही. माझ्या वयाच्या लोकांच्या बाबतीत म्हणायचे झाले तर बरेचसे पाणी पुलाखालून वाहून गेले.पण जे आता तरुण आहेत किंवा जे 40 ते 50 ह्या वयोगटातील आहेत,त्यांनी थोडे स्वतःकडे लक्ष देणे आवश्यक आहे.
स्वतःकडे लक्ष देणे म्हणजे नेमके काय?
1. स्वतः बद्दल जाणून घ्या :- मला जीवनात काय हवे आहे, जीवनाचे माझं काय उद्दिष्ट आहे? मला स्वतःला काय आवडतं? मला काय करावसं वाटतं? मला काय केल्याने आनंद मिळतो. त्या गोष्टींचा शोध घ्या.
2. वर सांगितल्याप्रमाणे केले तर कधी कधी लोक तुम्हाला स्वार्थी म्हणू शकतात पण हा स्वार्थीपणा अजिबात नाही.हा आत्मशोधनाचा म्हणा/आत्मचिंतनाचा एक प्रकार आहे. जो तुमचे जीवन समृद्ध करण्यास उपकारक ठरतो.
3. स्वतःच्या शरीरावर प्रेम करा. सर्वांचे सारे काही करण्याच्या प्रयत्नात,विशेषतः महिला वर्ग,स्वतःच्या आरोग्याकडे दुर्लक्ष होते.असे होऊ देऊ नका. तुम्हाला आवश्यक आणि झेपेल तेवढा व्यायाम करा. व्यायामाला सुरुवात करतांना आधी थोडा मग हळूहळू वाढवत न्या. आजकाल व्यायाम करतांना देखिल मृत्यु आल्याचे वाचायला मिळते. दिवसातील एक तास स्वतःसाठी द्या.
4. वाचन केल्याने वेळ तर चांगला जातोच पण वाचनाने मन निरोगी राखण्यास/राहण्यास मदत होते. तुम्हाला जे आवडते ते वाचा. (सोशल मीडिया वरुन येणारे फॉरवर्ड मेसेज सोडून)
5. ध्यानधारणा करणे ही तितकेच आवश्यक आहे. ध्यानधारणा अर्थात मेडीटेशन केल्याने नकारात्मक विचारांचा नाश होण्यास मदत होते तसेच शरीर आणि मनास नविन ऊर्जा मिळून,नव्या उत्साहाने कार्य सुरू करता येते. त्या सोबत तुमच्या चिंता,यातना दूर होण्यास मदत होईल.
6. असे म्हणतात की सर्व सुखाचा मार्ग पोटातून जातो. म्हणून आठवड्यातून एकदा आपल्या आहारात आपल्या आवडीच्या पदार्थाचा समावेश करा.आज काल डॉक्टर्स ही कबूल करायला लागलेत की पोट स्वस्थ तर शरीर स्वस्थ.
7. इतरांशी तुलना करु नका. कारण हयातून कदाचित नैराश्य येण्याची शक्यता असते.विशेषतः जीवनातील उद्दिष्टाच्या बाबतीत स्वतःशी तुलना करा. मी मागील वर्षी कुठे होतो. अन आज कुठे आहे. त्याच वेळी दुसरे काय म्हणतात किंवा काय म्हणतील ह्याची काळजी करण्यापेक्षा त्यातून शिकण्याजोगे आत्मसात करा आणि बाकीच्या कडे दुर्लक्ष करा. जास्त बोलण्यापेक्षा जास्त ऐकणे शिका. जास्त बोलण्याने कधी कधी आपल्यातील उणिवा दुसऱ्यांपर्यंत विनासायास पोहोचतात.
8. सकारात्मक रहा आणि मुख्य म्हणजे स्वतःवर विश्वास ठेवा. म्हणजे सारे सोपे होईल.
9. आवश्यक तेवढी झोप घ्या. हे यासाठी लिहितो आहे की कुणी जागे आहे म्हणून आपण कंपनी देण्यासाठी जागे राहू नका. तुम्हाला जेवढी झोप आवश्यक वाटते तेवढी घ्या.कारण त्यामुळे शारीरिक स्वास्थ आणि मानसिक आरोग्य लाभते.
10. संगीत म्हणजे गाणं किंवा शास्त्रीय संगीत किंवा तुम्हाला जे आनंद देते ते ऐका,येत असेल तर म्हणा. आपल्याला माहित असतं की आपण लता दीदी किंवा किशोरकुमार नाही म्हणून आपण म्हणायचे नाही असे नाही. Music is a great tension releaser असे म्हणतात ते खोटे नाही.
तात्पर्य
शेवटी हेच म्हणेन की यातील बऱ्याच गोष्टी आयुष्यात करण्याचा मी स्वतः प्रयत्न केला जरी 100% केल्या नसतील किंवा ज्या केल्यात त्यात 100% यश मिळाले असेल असे देखिल नाही.पण म्हणून प्रयत्न सोडलेला नाही आणि ज्या गोष्टी जमल्या नाही त्या आता बघतोय.
आज कविवर्य मंगेश पाडगांवकर यांच्या जयंती निमित्त त्यांना माझी विनम्र श्रद्धांजली.त्यांच्या असंख्य कवितांच्या रुपाने ते अजूनही आपल्यात आहेत आणि राहतील.
प्रसाद नातू ,पुणे
Sir, tumhi khoop chan lihita. Short and sweet. Today's blog is really useful for the younger generation. 👍
ReplyDeleteछान उदबोधक ब्लॉग 👍🙏
ReplyDelete: रा.रा. जोशी
Good one
ReplyDelete