Blog No.2023/295
Date: -25th, November 2023.
मित्रांनो,
मला एक गोष्ट
सांगा, अगदी काळ कितीही बदलला.रोखीच्या व्यवहाराचे रूपांतर ऑनलाइन,डिजिटल ट्रान्सफरमध्ये
झालं, कृत्रिम बुद्धिमत्ता सध्या जोरात आहेत. पण पैश्याचे मोल कमी झाल्याचे बघायला
मिळतंय कां? पैश्याचे मूल्य कमी झालं आहे,याबाबत वाद नाही पण मोल कमी झालेलं नाही.
“द होल थिंग इज दॅट कि भैय्या सबसे बडा रूपय्या.” हे अजूनही सत्य आहे आणि वास्तव आहे.अनिश्चिततेने
भरलेल्या या जगात पैश्या इतका जवळचा दूसरा मित्र नाही. त्यामुळेच “पर्सनल फायनॅन्स”
खूप महत्वाचे आहे. तुम्हाला प्राप्त होणाऱ्या प्रत्येक पैश्याचे नियोजन तुम्ही कसे
करता हे महत्वाचे आहे. पैश्याच्या व्यवस्थापनावर काही लिहावं, विशेषतः एक सेवानिवृत्त
बँक अधिकारी म्हणून असे माझ्या मनात आले. त्यावर हा आजचा ब्लॉग.
1. सुस्पष्ट आर्थिक उद्दिष्टे ठरवा:
स्पष्ट आणि वास्तववादी उद्दिष्टे ठरवून तुमचा आर्थिक प्रवास सुरू करा. घरासाठी डाउन पेमेंटसाठी बचत असो, आपत्कालीन निधी तयार करणे असो किंवा सेवानिवृत्तीचे नियोजन असो, विशिष्ट उद्दिष्टे तुमच्या वर्तमानातील आणि भविष्यातील आर्थिक निर्णयांसाठी दिशानिर्देशक ठरत असतात.
2. वास्तववादी बजेट तयार करा:
जसं सरकार अर्थसंकल्प तयार करत असते तसचं तुम्ही देखिल आपलं एक मासिक बजेट तयार करा. तुमचे खर्च कोणते आहेत याची त्यामुळे तुम्हाला जाणीव होईल.नाही तर आला पैसा आणि गेला पैसा,यामुळे काही अवाजवी खर्च होतो आहे कां हे लक्षात येणार नाही. तसेच त्यावर नियंत्रण ठेवणे किंवा अनावश्यक खर्च टाळणे शक्य होणार नाही.तुमच्या उत्पन्नाचा विशिष्ट भाग गृहकर्जाचे हप्ते,उपयोगाच्या गोष्टी, किराणामाल आणि वाहतूक यासारख्या आवश्यक गोष्टींसाठी आधी बाजूला काढा.मग बचतीसाठी काही पैसा बाजूला ठेवा आणि त्यानंतर मनोरंजनासाठी पैसा काढून ठेवा.मनोरंजन हे देखिल महत्वाचे आहे. कारण आजकालच्या धकाधकीच्या जीवनात काही विरंगुळा गरजेचा आहे.
3. आपत्कालीन निधी तयार करा:
जिवनात अनिश्चितता असते. त्यामुळे आर्थिक कव्हर असणे गरजेचे आहे. त्यामुळे तीन ते सहा महिन्यांच्या राहणीमानाचा खर्च भागवू शकेल असा आपत्कालीन निधी तयार करण्याचे उद्दिष्ट ठेवा. हा निधी अनपेक्षित खर्च किंवा उत्पन्न अचानक कमी झाल्यास आर्थिक कुशन प्रदान करतो.
4. कर्ज परतफेडीला प्राधान्य द्या:
तुम्ही कुठलेही कर्ज घेतले असेल तर परतफेडीला प्रथम प्राधान्य द्या. प्रथम उच्च-व्याज दराचे कर्ज लवकर फेडून प्रारंभ करा,जसे की क्रेडिट कार्ड ड्यूज.नियमित कर्ज परतफेडीचा सिबिलवर चांगला परिणाम होत असतो. कर्ज हे केव्हाही काढावे लागू शकते. म्हणून हे लक्षात ठेवावे.
5.बचत करा आणि हुशारीने गुंतवणूक करा:
बचत करतांना तीन मूल तत्वे आहेत, 1. तुमची बचत ही सुरक्षित असली पाहिजे. 2. तुमची बचत तुम्हाला उत्पन्न मिळवून देणारी असली पाहिजे आणि 3. बचत ही तरल असावी. याचा अर्थ तुम्हाला गरज असेल तेव्हा त्याचे त्वरेने रोखित रूपांतर होणे गरजेचे आहे. त्यासोबत टर्म इन्शुरन्स करायला हवा. सेवानिवृत्ती नंतरच्या जीवनाचा विचार देखिल फार आधी पासून केला तर त्याचा प्रीमियमचा दर तुमच्या पगारात परवडेल असा असेल. म्हणून जितक्या लवकर सेवानिवृत्तीपश्चात जीवनाचा विचार कराल तेवढा कमी गुंतवणूक करून मोठा फायदा मिळविता येईल.
6.नियमितपणे तुमच्या बजेटचा रिव्यूव घ्या आणि
परिस्थितीप्रमाणे त्यांत बदल करा:
आर्थिक परिस्थिती बदलते आणि तुमचे बजेट त्यानुसार बदलले पाहिजे.नियमितपणे तुमच्या बजेटचा रिव्यूव घ्या आणि परिस्थितीप्रमाणे त्यांत बदल करा. महागाई,ट्रान्सफर/बदली,आजारपण यासारखे जीवनातील बदल, तसेच पगार वाढ, नवीन खर्च किंवा आर्थिक उद्दिष्टांमधील बदल याचा विचार करून पुन्हा बजेट बनवा.बजेट हे लवचिक असावे.
7. तुमच्या साधनांच्या खाली जगा:
उत्पन्नातील प्रत्येक वाढीसह तुमची जीवनशैली बदलण्याचा मोह तुम्हाला होईल.पण तो मोह टाळण्यासाठी आर्थिक शिस्त लावून घ्या.आपल्या संसाधनापेक्षा कमी पातळीवर राहिल्याने आपल्याला अधिक बचत करण्यास आणि कालांतराने संपत्ती निर्माण करण्याची मुभा मिळते.गरजा आणि इच्छा यामध्ये फरक करा आणि तुमची आर्थिक उद्दिष्टे लक्षात घेऊन तुमच्या गरजा पूर्ण करण्यावर लक्ष केंद्रित करा.
8.आर्थिकदृष्ट्या साक्षर व्हा:-
वैयक्तिक वित्ताबद्दल सतत स्वतःला शिक्षित करा. गुंतवणुकीचे पर्याय, कर परिणाम आणि आर्थिक नियोजन धोरणांबद्दल माहिती मिळवा.पुस्तके, पॉडकास्ट आणि ऑनलाइन अभ्यासक्रमांसह अनेक संसाधने आहेत जी तुम्हाला तुमची आर्थिक साक्षरता वाढविण्यात मदत करू शकते.
9. मुलांच्या शिक्षणासाठी योग्य योजनेत गुंतवणूक
मुलांच्या शिक्षणासाठी मोठ्या प्रमाणावर केंव्हा पैसा लागणार आहे, याचा विचार करून योग्य ती गुंतवणूक योजना निवडा. आणि त्यात गुंतवणूक करा.
10. जेव्हा गरज असेल तेव्हा व्यावसायिक
सल्ला घ्या:
तुम्हाला काही आर्थिक पैलू त्रासाचे किंवा गुंतागुंतीचे वाटत असतील तर आर्थिक व्यावसायिकांकडून सल्ला घेण्याचा विचार करा. प्रमाणित आर्थिक नियोजक किंवा सल्लागार तुमच्या वास्तविक परिस्थिती आणि उद्दिष्टांवर आधारित वैयक्तिकृत मार्गदर्शन देऊ शकतात.
सारांश
आर्थिक साक्षरता आणि आर्थिक शिस्त जिवनात खूप महत्वाची आहे.नेहमी अनिश्चितता आणि
विपदा याचा विचार करूनच आर्थिक व्यवस्थापन केले पाहिजे असे नाही,तर आर्थिक स्थैर्य
मिळविण्यासाठी आर्थिक व्यवस्थापन केले पाहिजे.हे सारे लिहीत असतांना मी शेअर मार्केटबद्दल
काहीही लिहिलेले नाही. याला कारण असे की असा पैसा ज्याला तुम्ही विसरू देखिल शकता असा
पैसा शेअरमध्ये गुंतवा.तुमच्या मासिक बजेटवर शेअर बाजारातील पडझडीचा परिणाम होणार नसेल
तर आणि तरच पैसा शेअरमध्ये गुंतवा.
आजचा हा ब्लॉग तुम्हाला कसा
वाटला,हे कमेन्ट बॉक्स
मध्ये जरूर लिहा. पुन्हा भेटूया
उद्याच्या ब्लॉग मध्ये तोपर्यंत आपली आणि आपल्या परिवाराची काळजी घ्या. स्वस्थ रहा,आनंदी
रहा,मस्त जगा.
प्रसाद नातु, पुणे.
अर्थसाक्षरता आणि आर्थिक नियोजन याबद्दल चांगले लिहीले आहे.👌👌
ReplyDeleteVery good!
ReplyDeleteGood blog
ReplyDelete