ब्लॉग नं: 2025/136
दिनांक: 17 मे, 2025.
मित्रांनो,
तुम्ही कधी हायड्रोजन ट्रेनबद्दल ऐकलंत का? नसेल ऐकलं तर आजच्या ब्लॉगमधे हायड्रोजन ट्रेनबद्दल सविस्तर जाणून घेणार आहोत.बऱ्याच काळापासून असे सांगितलं जातं आहे की,भारत देखिल जर्मनी किंवा चीनप्रमाणे हायड्रोजन ट्रेन बनवण्याचा प्रयत्न करत आहे.यासंबंधात एवढ्यात,रेल्वेमंत्री अश्विनी वैष्णव यांनी सांगितलं आहे आणि यासंबंधात एक अधिकृत अधिसूचना जारी करण्यात आली आहे, ज्यामध्ये असे म्हटले आहे की, याच महिन्यात, पहिली हायड्रोजन ट्रेन धावणार आहे.
सविस्तरः
आपण अनुभवतं आहोत की,जगभर पर्यावरणाच्या प्रश्नाने भंडावून सोडले आहे,चिंतेत टाकले आहे.या दृष्टीने पाहिलं तर,ही हायड्रोजन ट्रेन आपल्यासाठी कशी उपयुक्त ठरणार आहे,हे आपण जाणून घेणार आहोत. हायड्रोजन इंधन किंवा हायड्रोजनशी संबंधित असलेल्या कोणत्याही गोष्टी,कार्बन उत्सर्जित करत नाहीत, हायड्रोजन इंधन बनवणे किंवा हायड्रोजनचा इंधन म्हणून वापर करणे,हे थोडे थोडे कठीण असले तरी, पृथ्वीवर सर्वात जास्त प्रमाणात काय उपलब्ध असेल,तर ते पाणी आहे आणि पाण्यात काय काय आहे,तर हायड्रोजन आणि ऑक्सीजन आहे.त्यातही पाण्याच्या एका अणूमध्ये दोन हायड्रोजन अणू असतात,त्यामुळे हायड्रोजन सर्वात सोप्या पद्धतीने उपलब्ध आहे.या हायड्रोजनचाच वापर करुन ट्रेन चालवली जाणार आहे.
जगात कुठे कुठे हायड्रोजन ट्रेन धांवते?
जागतिक स्तरावर पहिली हायड्रोजन ट्रेन कुठे ही जर्मनीत धांवली तर हायड्रोजन ट्रेन चालवणारा दुसरा देश चीन आहे.आता त्यात जगात तिसरा,आता आपला नंबर असणार आहे.
भारतात पहिली ट्रेन कुठे धावणार?
भारतात हरियाणातील जिंद आणि सोनिपत दरम्यान, देशातील पहिली हायड्रोजन ट्रेन धावणार आहे. 1000 हॉर्स पॉवरवरचे इंजिन असणार आहे . जगात सध्या 600 ते 700 हॉर्स पॉवरवरची इंजिन प्रचलित आहेत. या ट्रेनमधे एका वेळी जास्तीतजास्त 2638 प्रवासी, एका ठिकाणाहून दुसऱ्या ठिकाणी प्रवास करू शकतील. यात जर जास्त प्रवासी बसले तर, लिफ्ट जशी ओव्हरलोड झाली की जागीच थांबते,तशी ही ट्रेन जागीच थांबून राहील.
ट्रेनचे डिझाईनः
आता हिच्या डिझाइनबद्दल थोडे काही.या ट्रेनची रचना लखनौच्या रिसर्च डिझाईन अँड स्टँडर्ड्स ऑर्गनायझेशनने केली आहे,यात आठ प्रवासी कोच आहेत आणि त्यासोबत दोन हायड्रोजन इंधन कोच देखील बसवण्यात आले आहेत.आपण पेट्रोल किंवा इलेक्ट्रिक गाड्या नेहमी सुरू ठेवू शकतो,पण यामध्ये एकदा इंधन भरले की,थोडी वाट पहावी लागते आणि त्यानंतर ही ट्रेन 1000 किमी पर्यन्त धावू शकते.हायड्रोजन ट्रेनचा वेग 140 प्रती तास असणार आहे.जर्मनीमधे सुरुवातीला दोन बोगी सह हायड्रोजन ट्रेन चालवण्यांत आली.आपण मात्र आठ कोचेसची हायड्रोजन ट्रेन सुरु करत आहोत.
समारोपः
या हायड्रोजन ट्रेनचे वैशिष्ट म्हणजे,ही ट्रेन CO2 किंवा कोणताही पर्यावरणीय प्रदूषक उत्सर्जित करणार नसून, फक्त पाणी आणि वाफ उत्सर्जित करणार आहे.याचा अर्थ ही ट्रेन पर्यावरणपूरक आहे.
आजचा ब्लॉग तुम्हाला कसा वाटला ते, कमेन्ट बॉक्स मध्ये जरूर जरूर लिहा. पुनः भेटूया उद्याच्या ब्लॉगमध्ये तोपर्यंत आपली आणि आपल्या परिवाराची काळजी घ्या.स्वस्थ रहा,आनंदी रहा,मस्त जगा.
प्रसाद नातु, पुणे.
Useful and knowledge based information
ReplyDelete