नाभी किंवा बेंबीचे महत्व

ब्लॉग नं.2025/055.

दिनांक: 24 फेब्रूवारी, 2025 

मित्रांनो,

विज्ञानानुसार, गर्भधारणा झाल्यानंतर तयार झालेला पहिला भाग म्हणजे नाभी किंवा बेंबी.ती तयार झाल्यानंतर, ती नाभीमार्गे आईच्या नाळेशी जोडली जाते. जेव्हा एखाद्या स्त्रीच्या शरीरात मूल वाढत असतं,तेव्हा या नाभी वाटेच बाळाला पोषण पुरवले जाते आणि पूर्ण वाढ झालेले मूल, विकास व्हायला,270 दिवस किंवा 9 महिने घेते.म्हणूनच नाभी किंवा बेंबीचे माणसाच्या शरीरात महत्वाचे स्थान आहे.नाभीशी आपल्या सर्व शिरा जोडलेल्या असतात.ज्यामुळे ती आपल्या शरीराचा केंद्रबिंदू बनते."पेचोटी" नाभीच्या मागे स्थित आहे,ज्यावर 72,000 अधिक शिरा आहेत.आपल्या शरीरात एकूण रक्तवाहिन्यांचे प्रमाण पृथ्वीच्या परिघाच्या दुप्पट आहे.आज आपण शरीरात नाभीचे महत्व काय ते आजच्या ब्लॉगमध्ये जाणून घेणार आहोत.   

सविस्तर:

नाभीचे महत्त्व आणि बेंबीवर तेल मालीश करण्याचे फायदे

भारतीय आयुर्वेद आणि योगशास्त्रात नाभी अर्थात बेंबीला अत्यंत महत्त्वाचे स्थान आहे. बेंबी शरीरातील ऊर्जा केंद्र (energy center) मानले जाते, ज्याला संस्कृतमध्ये "नाभीचक्र" असे म्हटले जाते. शरीराच्या विविध अवयवांशी जोडलेले अनेक स्नायू, रक्तवाहिन्या आणि मज्जातंतू यांचा केंद्रबिंदू म्हणजे नाभी. त्यामुळे आरोग्य सुधारण्यासाठी आणि रोग निवारणासाठी नाभीवर योग्य तेलाने मालीश करणे एक प्रभावी उपचार मानले जाते.

नाभीचे शारीरिक आणि मानसिक आरोग्याशी नाते

1. ऊर्जा संतुलन:

बेंबीवर मालीश केल्याने शरीरातील ऊर्जा केंद्र स्थिर आणि संतुलित राहते. हे आपल्याला मानसिक शांतता आणि भावनिक स्थैर्य देण्यास मदत करते.

2.अन्नपचन सुधारते: 

नाभी पचनसंस्थेशी थेट जोडलेली असते. बेंबीवर तेल लावल्याने गॅस, अपचन, पोटदुखी यांसारख्या पचनासंबंधित तक्रारी दूर होतात.

3.त्वचेसाठी फायदेशीर:

नाभीमधून त्वचेसाठी आवश्यक पोषकतत्त्वे शरीरात वितरित होतात. त्यामुळे त्वचा चमकदार आणि आरोग्यदायी बनते.

4. प्रजनन आरोग्य:

महिलांच्या मासिक पाळीचे नियमन आणि पुरुषांच्या प्रजननक्षमतेसाठी बेंबीवरील मालीश उपयुक्त आहे.

बेंबीवर तेल मालीश करण्यासाठी योग्य तेल:

1. तिळाचे तेल:

तिळाचे तेल गरम असून शरीरात रक्ताभिसरण सुधारते आणि सांधेदुखी तसेच स्नायूदुखीसाठी फायदेशीर ठरते.

2. नारळाचे तेल:

नारळाचे तेल थंड प्रवृत्तीचे असून त्वचा कोरडी पडणे, खाज येणे आणि फोड येणे यांसाठी उपयुक्त आहे.

3. आवळ्याचे तेल:

आवळ्याच्या तेलामुळे केस गळणे थांबते, केसांना पोषण मिळते आणि केस काळे व चमकदार होतात.

4. सरसोचे तेल:

सरसोंचे तेल शरीर गरम असते आणि सांधेदुखी तसेच थंडीच्या तक्रारींवर उपयोगी पडते.

5. बदाम तेल:

बदामाचे तेल मेंदूचे कार्य सुधारण्यासाठी आणि त्वचेचे आरोग्य टिकवण्यासाठी उत्तम मानले जाते.

मालीश कशी करावी?

1.       रोज रात्री झोपण्याआधी नाभी स्वच्छ करून त्यावर दोन-तीन थेंब तेल टाकावे.

2.       तेल गोलाकार पद्धतीने नाभीवर  टाकून हलक्या हातांनी  मालीश करावे.

3.       नियमित मालीश केल्याने नाभीतील अवरोध दूर होतात आणि आरोग्य सुधारते.

बेंबीवर तेल मालीश करण्याचे फायदे:

1. पचन सुधारते:

पचन, गॅस, आम्लपित्त यांसारख्या समस्या दूर होतात.

2. सांधेदुखी कमी होते:  

सांध्यातील वेदना आणि स्नायूंचा ताण दूर होतो.

3 त्वचेची चमक वाढते:

त्वचा आरोग्यदायी व सौंदर्यपूर्ण होते.

4. चांगली झोप लागते:

बेंबीवर तेल मालीश केल्याने झोपेची गुणवत्ता सुधारते आणि अनिद्रा दूर होते.

5. प्रजनन आरोग्यासाठी फायदेशीर:

नाभीवरील मालीश प्रजनन अवयवांना पोषण देऊन त्यांचे कार्य सुधारते.

समारोप:

बेंबीवर तेल मालीश करणे ही एक सोपी आणि प्रभावी पद्धत आहे,जी शरीराच्या अनेक समस्या दूर करण्यास मदत करते.आयुर्वेदात सांगितलेल्या या उपचार पद्धतीचा नियमित उपयोग केल्यास शारीरिक आणि मानसिक आरोग्य सुधारते.त्यामुळे नाभीची काळजी घेणे आणि तिच्यावर योग्य प्रकारे मालीश करणे अत्यंत आवश्यक आहे.

तुम्हाला आजचा ब्लॉग कसा वाटला ते कमेन्ट बॉक्स मध्ये जरूर लिहा. पुढचा ब्लॉग येईपर्यंत आपली आणि आपल्या परिवाराची काळजी घ्या. स्वस्थ रहा,आनंदी रहा,मस्त जगा.

 

 

प्रसाद नातु, पुणे.