ब्लॉग सं. 2025/1 51 दिनांकः 1 जून , 2025. मित्रांनो , जे मधुमेही आहेत,आणि टाइप 2 या प्रकारात मोडतात. म्हणजेच साधारणतः चाळीशी नंतर मधुमेह झाला आहे.त्यांना मेटफॉर्मिन बद्दल कल्पना असेल किंवा असायला हवी. मेटफॉर्मिन हे टाइप 2 मधुमेह नियंत्रणासाठी सर्वाधिक वापरले जाणारे औषध आहे.त्याची परिणामकारकता , सुरक्षितता , आणि परवडणारी किंमत , यामुळे हे पहिल्या पसंतीचे औषध मानले जाते.मेटफॉर्मिन कसे कार्य करते आणि त्याचे संभाव्य दुष्परिणाम काय आहेत , हे जाणून घेणे आवश्यक आहे. मेटफॉर्मिन म्हणजे काय ? मेटफॉर्मिन हे बिग्वानाइड्स नावाच्या औषधांच्या वर्गातील आहे.हे टाइप 2 मधुमेह असलेल्या लोकांमध्ये,रक्तातील साखरेची पातळी नियंत्रित करण्यासाठी वापरले जाते.आरोग्यदायक आहार आणि नियमित व्यायाम यांसोबत,याचा उपयोग विशेषतः केला जातो. टाइप 1 मधुमेहासाठी हे औषध सहसा वापरले जात नाही , कारण त्या स्थितीत शरीर इन्सुलिन तयार करत नाही. मेटफॉर्मिन दोन मुख्य प्रकारांमध्ये उपलब्ध आहे: 1. तत्काळ परिणाम करणाऱ्या गोळ्या – दिवसातून अनेक वेळा घेतल्या जातात. 2....
Blog No.2023/227
Date:- 29th, August,2023.
मित्रांनो,
आपण पहातो
लहानपणी मुलांना खूप धावपळ करायची,एका जागी स्वस्थ बसून न राहण्याची सवय असते. पण त्यांचे
पालक त्यांच्या मागे ओरडत असतात. “अरे थकशील तू? किती सारखा इकडे तिकडे धावतो/ धावते.”पण
पालकांनो सावध व्हा. त्यांना तसे करू द्या कारण युरोपियन सोसायटी ऑफ कार्डिओलॉजीने
1990 1991 ला जन्मलेल्या मुलांचा एक गट बनवून त्याचा अभ्यास केला. त्यामध्ये असं लक्षात
आलं की मुलांचे बसून राहण्याचे प्रमाण अधिक तेवढा हृदय विकाराचा धोका अधिक. म्हणून
मुलं जेवढे खेळतील तेवढे खेळू द्या. हृदयाचे आरोग्य उत्तम ठेवण्यास त्यामुळे पाठबळ
मिळेल.
ओळख:-
नुकतीच युरोपियन
सोसायटी ऑफ कार्डिओलॉजी येथे जगभरातील कार्डिओलॉजी या विषयातील तज्ञ आणि कार्डिओलॉजी
या विषयाचे शिक्षण घेणारे विद्यार्थी यांची ऑनसाइट
आणि ऑनलाइन परिषद 25 ऑगस्ट ते 28 ऑगस्ट 2023 ला पार
पडली. या परिषदेत डॉ अँड्र्यू अग्बाजे, जे एमडी,
एमपीएच, प्रमाणपत्र. क्लिनिकल रिसर्च
(हार्वर्ड),
मुख्य अन्वेषक. इन्स्टिट्यूट ऑफ पब्लिक हेल्थ अँड क्लिनिकल
न्यूट्रिशन,
स्कूल ऑफ मेडिसिन, युनिव्हर्सिटी ऑफ ईस्टर्न
फिनलंड, कुओपिओ,
फिनलंड आहेत.त्यांनी
स्मार्ट वॉचचा वापर करून केलेल्या हृदयविकाराच्या
मापनानुसार तरुण लोकांची बैठी वेळ आणि हृदयविकाराचा झटका यांच्यातील संबंध शोधणारा
पहिला अभ्यास रिपोर्ट सादर केला.हा अभ्यास चिल्ड्रेन ऑफ 1990 च्या प्रोजेक्टचा एक भाग म्हणून पार पाडला गेला,1990/1991 मध्ये जन्मलेल्या मुलांचा यामध्ये समावेश करण्यात आला होता.
नेमका कसा राबवला हा प्रोजेक्ट आणि निष्कर्ष
1990/91 या वर्षी जन्मलेल्या मुलांना वयाच्या
11 व्या वर्षी सात दिवस अ‍ॅक्टिव्हिटी ट्रॅकरने सुसज्ज स्मार्टवॉच वापरायला
दिले. पुन्हा एकदा वयाच्या 15 व्या वर्षी आणि पुन्हा एकदा वयाच्या 24 व्या वर्षी अशाच प्रकारे सात
दिवस अ‍ॅक्टिव्हिटी ट्रॅकरने सुसज्ज स्मार्टवॉच वापरायला दिले.निष्कर्ष फारच धक्कादायक
आहे.
11 वर्षे वयोगटातील मुलांनी वयाच्या 11 ते 24 वर्षांपर्यंत,बसून काढलेल्या प्रत्येक अतिरिक्त मिनिटाला 17
ते 24 वर्षे वयाच्या मुलांमध्ये डाव्या वेंट्रिक्युलर वजनांत 0.004 g/m2.7 वाढ होते.असे निदर्शनात आले आहे.
डाव्या वेंट्रिक्युलर (LV) वस्तुमान हे डाव्या वेंट्रिकलचे वजन आहे, सामान्यत:
इकोकार्डियोग्राफी वापरून अंदाज लावला जातो आणि हृदयावरील रक्तदाबाचा एकत्रित
परिणाम दर्शविला जातो. हे शरीराच्या आकाराशी संबंधित आहे, स्त्रियांपेक्षा पुरुषांमध्ये जास्त आणि वयानुसार वाढते.
बैठे बालपण म्हणजे काय?
बैठे बालपण म्हणजे अशी जीवनशैली,जिथे मुले मर्यादित शारीरिक हालचाली करतात आणि बसून किंवा निष्क्रिय राहण्यात बराच वेळ घालवतात.
या बसण्याचा मुलांच्या आरोग्यावर गंभीर परिणाम होऊ शकतो, ज्यामुळे ह्रदयाच्या समस्यांसह विविध आरोग्य समस्या उदभवू शकतात. गतिहीन बालपण
हृदयाशी संबंधित समस्यांमध्ये कसे बदल करू
शकते यावर येथे चर्चा करण्यात आली.इकोकार्डियोग्राफी मोजमापादरम्यान
असे आढळून आले की सरासरी उंची वाढीच्या वेळी, डाव्या वेंट्रिक्युलर वस्तुमानात 3
ग्रॅम वाढ होते आणि हृदयरोग, स्ट्रोक आणि मृत्यूची शक्यता दुप्पट वाढू शकते.बैठकीत घालविलेला वेळ हा धोकादायक सिद्ध होऊ शकतो.
डॉ. अग्बाजे पुढे म्हणतात की “मुले
दिवसातून सहा तासांपेक्षा जास्त वेळ बसून राहतात आणि प्रौढ वयात येईपर्यंत हे
प्रमाण दिवसातून तीन तासांनी वाढते. आमचा अभ्यास सूचित करतो की शरीराचे वजन आणि
रक्तदाब याचा हृदयाच्या नुकसानाशी संबंध आहे. पालकांनी मुलांना आणि किशोरांना
बाहेर फिरायला घेऊन आणि सोशल मीडिया आणि व्हिडिओ गेमवर घालवलेला वेळ मर्यादित करून
त्यांना अधिक हालचाल करण्यासाठी प्रोत्साहित केले पाहिजे.मार्टिन ल्यूथर किंग
ज्युनियरने एकदा म्हटल्याप्रमाणे, ‘जर तुम्हाला उडता येत नसेल
तर धावा. जर तुम्ही धावू शकत नसाल तर चाला. जर तुम्हाला चालता येत नसेल तर रांगा.
पण तरीही चालत राहा.''
बैठकांचे दुष्परिणाम
बैठी वागणूक अनेकदा शारीरिक फिटनेस कमी
करते आणि मुलांमध्ये लठ्ठपणाचा धोका वाढवते. लठ्ठपणामुळे उच्च रक्तदाब, उच्च कोलेस्टेरॉल आणि टाइप 2 मधुमेह यांसारख्या आरोग्य समस्या पुढील
आयुष्यात निर्माण होण्याचा धोका वाढतो.तसेच हृदय व रक्तवाहिन्या यांचे आरोग्य राखण्यासाठी नियमित
शारीरिक क्रियाकलाप आवश्यक आहे.शारीरिक क्रियाकलाप रक्त परिसंचरण (Blood Circulation) सुधारण्यास,
हृदयाचे स्नायू मजबूत करण्यास आणि रक्तवाहिन्या निरोगी
ठेवण्यास मदत करतात. बालपणातील निष्क्रियता कमी कार्यक्षम हृदय कार्य आणि खराब
रक्तवाहिनी आरोग्याच्या विकासास कारणीभूत ठरू शकते, ज्यामुळे
प्रौढत्वात संभाव्य हृदयाच्या समस्या उद्भवू शकतात. वाईट कोलेस्टेरॉल वाढणे,इन्सुलिन प्रतिरोध वाढणे.शरीरात दीर्घकाळ जळजळ (अॅसिडिटी) वाढणे.या
समस्या उद्भवू शकतात.
सारांश
गतिहीन बालपणाशी संबंधित संभाव्य
हृदयाच्या समस्या कमी करण्यासाठी, मुलांना सक्रिय जीवनशैली जगण्यास
प्रोत्साहित करणे महत्त्वाचे आहे. मुलांमध्ये शारीरिक हालचालींना प्रोत्साहन
देण्यासाठी पालक आणि शाळा यांची भूमिका महत्त्वपूर्ण आहे.मैदानी
खेळ आणि सक्रिय खेळ यासारख्या नियमित शारीरिक क्रियाकलापांमध्ये गुंतल्याने
मुलांना निरोगी सवयी विकसित करण्यास मदत होते.ज्यामुळे त्यांच्या हृदय व
रक्तवाहिन्यासंबंधी आरोग्यास दीर्घकालीन फायदा होतो. स्क्रीन टाइम मर्यादित करणे
आणि मुलांना हालचाल आणि व्यस्त ठेवणाऱ्या क्रियाकलापांना प्रोत्साहन देणे देखील
आवश्यक आहे.बालपणातील गतिहीन जीवन कमी करून, आपण भविष्यात मुलांचे हृदयाचे आरोग्य आणि
संपूर्ण कल्याणासाठी योगदान देऊ शकतो.
आजचा हा
ब्लॉग तुम्हाला कसा वाटला,हे कमेन्ट बॉक्स
मध्ये जरूर लिहा. पुन्हा भेटूया उद्याच्या ब्लॉग मध्ये
तोपर्यंत आपली आणि आपल्या परिवाराची काळजी घ्या. स्वस्थ
रहा,आनंदी रहा,मस्त जगा.
प्रसाद नातु,पुणे
आजचा ब्लॉग ऊपयुक्त आहे. मी माझ्या नातींच्या दृष्टीने हा ब्लॉग मुलगा व मुलगी दोघांना पाठवित आहे
ReplyDeleteधन्यवाद प्रसाद
छान काम करित आहेस
Thank you very much for the important information.
ReplyDeleteखूप सुंदर माहिती 👌👌
ReplyDelete