Blog No. 2024/ 082.
Date: 26th, April 2024.
मित्रांनो,
काल
वर्तमानपत्रात एक बातमी झळकली,ती होती कोटक महिंद्रा बँकेसंदर्भात,जी
देशातील खासगी क्षेत्रातील 4 थी मोठी खासगी बँक आहे.रिजर्व बँक ऑफ इंडियाने दिनांक
24 एप्रिल,2024 ला जारी केलेल्या पत्रकात म्हटले आहे की “कोटक महिंद्रा बँकेला ऑनलाइन
बँकिंगच्या माध्यमातून नवीन ग्राहक नोंदविण्यावर,तसेच नवीन क्रेडिट कार्ड वितरित करण्यावर
प्रतिबंध लावण्यात आले आहेत. काय आहे रिजर्व बँकेचे पत्रक हे सविस्तर बघू,या ब्लॉग
मधे.
सविस्तर:
“भारतीय
रिझर्व्ह बँकेने आज, बँकिंग नियमन कायदा, 1949
च्या कलम 35A अंतर्गत आपल्या अधिकारांचा वापर करून, कोटक महिंद्रा बँक लिमिटेडला (यापुढे 'बँक' म्हणून संदर्भित)) i) ऑनलाइन आणि मोबाइल बँकिंग
चॅनेलद्वारे नवीन ग्राहकांचे ऑनबोर्डिंग आणि (ii) नवीन
क्रेडिट कार्ड जारी करणे तात्काळ प्रभावाने, बंद करण्याचे निर्देश
दिले आहेत.तथापि, बँक तिच्या क्रेडिट कार्ड ग्राहकांसह
विद्यमान ग्राहकांना सेवा प्रदान करणे सुरू ठेवेल.”
परिपत्रकात
पुढे म्हटले आहे की, रिझर्व्ह बँकेच्या 2022 आणि 2023 या वर्षांसाठी करण्यात आलेल्या
बँकेच्या आयटी तपासणीत बऱ्याच प्रमाणात आणि गंभीर त्रुटी आढळून आल्या आहेत.रिजर्व बँकेच्या
नियमांचे अनुपालन करण्यात आलेले नाही.तसेच बँक सतत दोन वर्षे, नियामक मार्गदर्शक
तत्त्वांनुसार कार्य करत नसल्याचे आढळून आले आहे.या समस्यांचे सर्वसमावेशक आणि
वेळेवर निराकरण करण्यात बँकेला सतत अपयश आल्याने ही कृती करणे आवश्यक झाले आहे.त्यानंतरच्या
मूल्यांकना दरम्यान, बँकेने 2022 आणि 2023 या वर्षांसाठी
रिझर्व्ह बँकेने जारी केलेल्या सुधारात्मक कृती योजनांचे पालन न केल्याचे आढळून
आले, कारण बँकेने सादर केलेले अनुपालन एकतर अपुरे, चुकीचे किंवा शाश्वत नसल्याचे आढळून आले.
मजबूत
IT इन्फ्रास्ट्रक्चर आणि IT जोखीम व्यवस्थापन फ्रेमवर्कच्या अनुपस्थितीत, बँकेची
कोअर बँकिंग प्रणाली (CBS) आणि तिच्या ऑनलाइन आणि डिजिटल
बँकिंग चॅनेलला,गेल्या दोन वर्षांत वारंवार आणि लक्षणीय आउटेजचा सामना करावा लागला
आहे.अलीकडेच 15 एप्रिल,2024 ला सेवा व्यत्यय आल्याने ग्राहकांची
गंभीर गैरसोय झाली. बँकेच्या वाढीशी सुसंगत IT प्रणाली आणि
नियंत्रणे तयार करण्यात अपयशी ठरल्यामुळे बँकेला आवश्यक ऑपरेशनल लवचिकता निर्माण
करण्यात भौतिकदृष्ट्या कमतरता असल्याचे दिसून आले आहे.रिजर्व बँकेने गेल्या दोन वर्षात
कोटक महिंद्रा बँकेशी सतत उच्च स्तरीय संबंध साधून बँकेचे आयटी क्षेत्र मजबूत होईल,यासाठी
पाठपुरावा केला.पण परिणाम फारसे समाधानकारक नाहीत.हे देखील लक्षात आले आहे की,रात्री उशिरापर्यंत,क्रेडिट कार्ड्सशी संबंधित
व्यवहारांसह, बँकेच्या डिजिटल व्यवहारांच्या प्रमाणात
झपाट्याने वाढ झाली आहे, ज्यामुळे IT प्रणालींवर
आणखी भार पडत आहे.
म्हणून,
रिझर्व्ह बँकेने ग्राहकांच्या हितासाठी आणि बँकेच्या कार्यक्षम सेवा
प्रदान करण्याच्या क्षमतेवरच नव्हे,तर आर्थिक स्थितीवरही गंभीर परिणाम होऊ नयेत म्हणून,वर
नमूद केल्याप्रमाणे बँकेवर काही व्यावसायिक निर्बंध घालण्याचा निर्णय घेतला आहे.आता
रिझर्व्ह बँकेचे सर्वसमावेशक बाह्य लेखापरीक्षण पूर्ण झाल्यावर आणि बाह्य
लेखापरीक्षणात निदर्शनास आणल्या जाणाऱ्या सर्व उणिवा,तसेच आरबीआय तपासणीमध्ये
समाविष्ट असलेल्या निरिक्षणांचे पुनरावलोकन केले जाईल.हे परिपत्रक रिजर्व बँक ऑफ इंडियाचे
मुख्य महाव्यवस्थापक योगेश दयाल यांच्या सहीने हे पत्रक जारी करण्यात आले आहे.
समारोप:
रिजर्व
बँक ऑफ इंडियाची कारवाई स्वागतार्य आहे. खासगी बँका स्पर्धेत वाहवत जातात आणि चुका
करून ठेवतात.आजकाल क्रेडिट कार्ड व्यवहारांवर रिजर्व बँकेची करडी नजर आहे.विना तारण
वैयक्तिक कर्ज देण्यावर मर्यादा आहेत,म्हणून क्रेडिट कार्ड भरमसाठ वाटून नफा कमाविण्याचे
प्रयत्न केले जातात. पण यात बँकेचे पैसे बुडीत खात्यात जाण्याची शक्यता अधिक असते.म्हणून
रिजर्व बँकेने वेळीच ही कारवाई केली असे म्हणावे लागेल.अर्थात बँकेची आर्थिक स्थिति
वगैरे मार्च 2024 चे रिजल्ट लागतील तेव्हा कळेलच.काल शेअर बाजारात कोटक महिंद्राचा
शेअर सकाळी 1665.00 उघडला आणि संध्याकाळी 1602.00 वर बंद झाला आहे.
तुम्हाला आजचा
ब्लॉग कसा वाटला ते कमेन्ट बॉक्स मध्ये जरूर लिहा. पुढचा ब्लॉग येईपर्यंत आपली आणि आपल्या परिवाराची काळजी घ्या. स्वस्थ
रहा,आनंदी रहा,मस्त जगा.
प्रसाद नातु, पुणे.
👌👌
ReplyDeleteIt's quite natural when PSBs are subjected to stringent norms of Compliances, these private banks should not be made an exception. In fact due to private ownership(except govt) at higher levels, these banks should be subjected to more severe norms. By so far, these banks in the name of better technology has escaped from RBI's vigil. Now the skeletons/weak links are coming out of the drawing board
ReplyDelete