Blog No. 2024/ 086.
Date: 30th, April 2024.
मित्रांनो,
आजकाल लोकांना मेडिटेशन म्हटलं की कसं अगदी मॉडर्न काही तरी सांगताहेत असं वाटतं. ध्यानधारणा ते काय असतं? असं विचारणारे देखिल भेटतील.म्हणून ध्यान धारणेवर हा ब्लॉग लिहितांना काही इंग्लिश शब्द देवनागरीमध्ये येतील.ध्यान हा एक शक्तिशाली आध्यात्मिक सराव आहे ज्यामध्ये माइंडफुलनेस आणि ब्रीदवर्क यासारख्या विविध तंत्रांचा समावेश आहे.या शतकानुशतके जुन्या प्रथेला अलिकडच्या वर्षांत त्याच्या असंख्य मानसिक आणि शारीरिक आरोग्य फायद्यांमुळे लोकप्रियता प्राप्त झाली आहे. यावर आज ब्लॉगमध्ये विचार करू.
सविस्तर:
प्रकटीकरण, पुष्टीकरण आणि उर्जा उपचार (manifestation, affirmations, and energy healing) यासारख्या इतर पद्धतींचा देखील हा मुख्य भाग आहे. सर्वात शक्तिशाली ध्यान तंत्रांपैकी एक म्हणजे चक्र ध्यान. मानवी शरीरात शेकडो चक्रे आहेत पण त्यातील सात मुख्य ऊर्जा केंद्रे आहेत.ती खालीलप्रमाणे:-
मूलाधार चक्र
मूळ चक्र, ज्याला मूलाधार चक्र असेही म्हणतात.हे मणक्याच्या तळाशी, माकड हाडाजवळ असते. हे तुमच्या जीवन उर्जेचे भांडार आहे आणि माणसाच्या मूलभूत गरजांशी,म्हणजे अन्न, झोप आणि हायड्रेशनशी संबंधित आहे. जेव्हा तुम्ही हे चक्र उघडता,तेव्हा तुमचे शरीर मजबूत होते आणि खोकला आणि सर्दी यांसारख्या सामान्य आजारांनी ग्रस्त होण्याची शक्यता कमी होते.हे तुम्हाला स्वतःला नकारात्मकतेपासून वाचवण्याची आणि तुम्हाला जमिनीवर राहण्याची क्षमता देखील देते.
पवित्र चक्र
स्वाधिस्थान किंवा पवित्र चक्र, पुनरुत्पादक अवयवांच्या मुळाशी स्थित असतं.भावना,तळमळ, कामुकता आणि लैंगिक इच्छा यांच्याशी हे चक्र संबंधित आहे. प्राचीन शास्त्रे सांगतात की हे उघडल्यावर, ते तुम्हाला चेतनेच्या उच्च पातळीपर्यंत पोहोचण्यास आणि मूळ चक्रापासून तुमची सुप्त ऊर्जा वरच्या दिशेने वाढवण्यास मदत करते.
नाभी चक्र
सोलर प्लेक्सस चक्र किंवा मणिपुरा, नाभीच्या आसपास स्थित आहे. हे योगिक शिकवणींनुसार पाचन क्रिया आणि शरीरातील चयापचय नियंत्रित करते.हे चक्र उघडल्यावर,ते तुम्हाला अधिकाराची भावना देते, तुमचा आत्मविश्वास वाढवते आणि तुम्हाला जीवनात ठोस गती प्राप्त करण्यास मदत करते.
हृदय चक्र
अनाहत किंवा हृदय चक्र, उच्च चेतनेचे प्रतिनिधित्व करणाऱ्या ऊर्जा केंद्रांपैकी एक आहे. हे चक्र प्रेम, शौर्य,धैर्य आणि भक्ती दर्शवते. मानवी शरीरात, ते हृदयाच्या क्षेत्राभोवती स्थित आहे. जेव्हा तुम्ही तुमचे हृदय चक्र उघडता,तेव्हा तुम्ही प्रेमाने भारलेले असता आणि तुम्ही उच्च आत्म्याशी जोडले जाता. हे आपल्याला धैर्याने प्रत्येक परिस्थितीचा सामना करण्यास आणि नकारात्मक भावनांना मुक्त करण्यास सहाय्यक ठरते.
कंठ चक्र
गळा चक्र, किंवा विशुद्धी,हे घशात स्थित आहे. हे एक उच्च चक्र आहे, जे शुद्धतेसाठी आहे. जेव्हा तुम्ही हे चक्र उघडता, तेव्हा तुम्ही जे काही बोलता ते सत्य होते. बोलण्यातून किंवा गाण्याद्वारे, जेव्हा ते स्वर बनण्याचा विचार करते तेव्हा ते उत्कृष्टतेची खात्री देते. उच्च प्रतिभावान गायक अनेकदा या चक्रात गुंग होतात, ज्यामुळे त्यांचे संगीत लोकांना आवडते आणि त्यांचे कौतुक होते.
तिसरा डोळा चक्र
अजना किंवा तिसरा डोळा चक्र,हे एक श्रेष्ठ चक्र आहे जे तुमच्या कपाळावर, तुमच्या भुवयांच्या मध्यभागी असते.हा तिसरा डोळा दर्शवितो, जो प्राचीन भारतीय योगिक परंपरा आणि इजिप्शियन गूढवादाचा आहे. हे चक्र उघडल्यावर, तुम्ही तुमच्या आत्म्याशी एकरूप होऊ शकता. दृष्टी आणि दैवी ज्ञान यासारख्या मानसिक क्षमता प्राप्त करु शकता. हे तुम्हाला भौतिक क्षेत्राच्या पलीकडे जाण्यासाठी आणि तुमची खरी ओळख जाणून घेण्यास मदत करते.
मुकुट चक्र
मुकुट चक्र किंवा सहस्रार, सर्वोच्च चक्र आहे आणि थेट विश्वाशी संबंधित आहे. हे तुमच्या डोक्याच्या मुकुटावर स्थित आहे आणि एकदा तुम्ही ते उघडल्यावर, तुम्ही अस्तित्व आणि वास्तवाबद्दलचे सत्य शिकता. या चक्राने तुम्ही चैतन्याशी होऊ शकता.योगिक तत्त्वज्ञान आणि प्राचीन शास्त्रानुसार, ते प्रकाशाचे आश्रयस्थान आणि आध्यात्मिक बुद्धीचे भांडार आहे.
तुम्ही चक्र कसे उघडाल ?
ध्यानाद्वारे चक्रांना उघडण्यासाठी खोल आत्मनिरीक्षण, सजगता आणि ऊर्जा कार्याची प्रक्रिया समाविष्ट असते.
श्वासोच्छवासाच्या व्यायामाने सुरुवात करा: खोल (Deep), लयबद्ध श्वासोच्छवास मनाला शांत करण्यासाठी आणि ध्यानासाठी तयार होण्यास मदत करतो.श्वासावर लक्ष केंद्रित करा,नाकातून खोलवर श्वास घ्या आणि तोंडातून श्वास सोडा.
ग्राउंडिंग आणि सेंटरिंग: जमिनीवर ध्यानस्थ बसा आणि ध्यान सुरू करा. तुमच्या मणक्याच्या पायथ्यापासून तुम्हाला पृथ्वीशी जोडणाऱ्या मुळांची कल्पना करा.आपण हे कनेक्शन स्थापित केल्यावर स्थिरता आणि सुरक्षिततेची भावना अनुभवा.
चक्र दृश्यमान करा: प्रत्येक चक्रावर लक्ष केंद्रित करा.मूळ चक्रापासून सुरू करून,मुकुट चक्रापर्यंत आपल्या मार्गावर कार्य करा. प्रत्येक चक्राला उर्जेचे फिरणारे चाक, त्याच्या संबंधित रंगात चमकदारपणे चमकत असल्याचे दृश्यमान करा.
माइंडफुलनेस आणि हेतू सेटिंग: आपण प्रत्येक चक्रावर लक्ष केंद्रित केल्यावर, त्याच्याशी संबंधित कोणत्याही शारीरिक संवेदना, भावना किंवा विचारांबद्दल जागरूकता आणा.प्रत्येक चक्राची उर्जा संतुलित आणि सुसंगत करण्याचा हेतू सेट करा.
याशिवाय पुष्टीकरणाचा उपयोग करा.उदाहरणार्थ, रूट चक्रासाठी, तुम्ही म्हणू शकता, "मी सुरक्षित आणि ग्राउंड आहे.तसेच ऊर्जेच्या प्रवाहाची कल्पना करा,विविध ध्यान तंत्रे अजमावून पहा.जसे की मंत्रांचा जप करणे, किंवा योगासनांचा सराव करणे.चक्र उघडतांना सातत्य आणि संयम राखणे,विविध चक्रांमध्ये समतोल राखा.
समारोप:-
चक्र उघडणे ही शास्त्रीय संकल्पना आहे आणि म्हणून ती ज्याच्याकडे ह्या क्रियेचे सखोल ज्ञान आहे किंवा अभ्यास आहे, अशा शिक्षित गुरूच्या उपस्थितीत आणि मार्गदर्शनाखाली हे कार्य करणे योग्य राहील,आणि तरचं त्याचे जे फायदे आहेत,त्याचा लाभ उठविता येईल.
तुम्हाला आजचा ब्लॉग कसा वाटला ते कमेन्ट बॉक्स मध्ये जरूर लिहा. पुढचा ब्लॉग येईपर्यंत आपली आणि आपल्या परिवाराची काळजी घ्या. स्वस्थ रहा,आनंदी रहा,मस्त जगा.
प्रसाद नातु, पुणे.
चांगली माहिती.धन्यवाद.
ReplyDelete🙏
ReplyDelete