Skip to main content

Posts

हायपोग्लायसेमिया, रक्तातील साखर अचानक कमी होणे

ब्लॉग नं. 2025/351. दिनांक: 15 डिसेंबर, 2025.    मित्रांनो,  डायबेटीस असलेल्या व्यक्तींना “साखर वाढते” या भीतीइतकीच आणखी एक गंभीर भीती असते,ती म्हणजे हायपोग्लायसेमिया , म्हणजेच रक्तातील साखर अचानक धोकादायकरित्या कमी होणे.ही स्थिती शरीराला ‘तत्काळ आपत्ती’ भासवते आणि योग्य वेळी उपचार न झाल्यास मेंदूवरही गंभीर परिणाम होऊ शकतात.याच विषयावर सविस्तर वाचा आजच्या ब्लॉगमध्ये. सविस्तर: हायपोग्लायसेमिया म्हणजे काय ? सामान्यतः , डायबेटीस असलेल्या रुग्णांमध्ये रक्तातील साखर 70 mg/dl खाली गेली तर आणि डायबेटीस नसलेल्या रुग्णांमध्ये रक्तातील साखर 50 mg/dl खाली गेली तर ही स्थिती हायपोग्लायसेमिया म्हणून ओळखली जाते.मानवी मेंदूला सतत ऊर्जेचा पुरवठा ग्लुकोज मधूनच होतो. त्यामुळे रक्तातील साखर अचानक कमी झाल्यावर मेंदूला “इमर्जन्सी सिच्युएशन” निर्माण झाल्यासारखे वाटते आणि शरीरात अनेक बदल घडतात. ⭐ हायपोग्लायसेमियाची सुरुवातीची लक्षणे: मेंदूला ऊर्जा कमी मिळाल्यावर पुढील लक्षणे दिसू शकतात, गोंधळ , चक्कर , विस्मरण, नकारात्मक विचार , नैराश्य, डबल व्हिजन / ब्लर म्हणजे अंधुक दिसणे, बोलण्यात अडथळा , ...

तुमचा मेंदू पुन्हा तरुण करा: 'हे' 3 वैज्ञानिक व्यायाम करा

  ब्लॉग नं :2025/34 3 . दिनांक : 7 डिसेंबर, 2025. ब्लॉग नं :2025/34 3 . दिनांक : 7 डिसेंबर, 2025.   मित्रांनो , 🧠 तुमचा मेंदू पुन्हा तरुण करा: मेंदूच्या पेशी वाढवणारे 3 सोपे वैज्ञानिक व्यायाम करा पूर्वी शास्त्रज्ञांना असे वाटत होते की एकदा आपण मोठे झालो की आपल्या मेंदूत नवीन पेशी तयार होत नाहीत. पण आता हे मत पूर्णपणे बदलले आहे.आजचे आधुनिक संशोधन सांगते की मोठ्या वयातही आपल्या मेंदूत नवीन पेशी तयार होत राहतात , विशेषतः हिप्पोकॅम्पस नावाच्या भागात. हा भाग स्मरणशक्ती , शिकण्याची क्षमता आणि भावना यांच्याशी जोडलेला असतो. आजचा ब्लॉग या विषयावर आहे. सविस्तर:   ऑरेलियस इन्स्टिट्यूट ऑफ न्यूरोसायन्सचे डॉ. अश्विन माथूर सांगतात की,   👉 “ आपली जीवनशैली मेंदूच्या पेशींच्या वाढीत खूप मोठी भूमिका बजावते.” आपण जसे विचार करतो , जसे वागतो , त्याचे संकेत मेंदूला मिळत राहतात. हे संकेत जितके चांगले असतील , तितका मेंदू अधिक मजबूत बनतो.सर्वात महत्त्वाची गोष्ट म्हणजे मेंदू सशक्त ठेवण्यासाठी नेहमी औषधांची गरज नसते. नियमित व्यायाम हा त्यावरचा सर्वोत्तम उपाय आहे. ✅ मेंदूच्या पेशी वाढव...

गूळ आणि कुरकुरीत फुटाणे, हिवाळ्यात जरूर खा

  ब्लॉग नं :2025/34 2 . दिनांक : 6 डिसेंबर, 2025. मित्रांनो, हिवाळा आला की, थंडीबरोबर अनेक छोटे–मोठे त्रासही सुरू होतात.जसे की, थकवा वाढणे , सर्दी-खोकला होणे , रोगप्रतिकारक शक्ती कमी होणे… अशा वेळी आपण उबदार कपडे घालतो , पण कपड्यांपेक्षा आहार अधिक महत्त्वाचा असतो. भारतीय घरांत अनेक वर्षांपासून एक खास पदार्थ खाल्ला जातो, तो म्हणजे गूळ आणि भाजलेले चणे अर्थात फुटाणे . हा साधा दिसणारा पदार्थ म्हणजे प्रत्यक्षात एक सुपरफूड संयोजन आहे. आज आपण आजच्या ब्लॉगमध्ये याविषयी सविस्तर जाणून घेऊ. सविस्तर:    गोड गूळ आणि कुरकुरीत फुटाणे मिळून शरीराला उब , ऊर्जा व पोषण देणारा एक उत्तम हिवाळी आहार मानला जातो. चला तर मग जाणून घेऊया या पारंपरिक पदार्थाचे आरोग्यदायी फायदे. 1.हृदयासाठी सर्वोत्तम — गूळ + फुटाणे: गूळात लोह आणि पोटॅशियम मुबलक प्रमाणात असते.लोह रक्तप्रवाह सुरळीत ठेवते.तसेच पोटॅशियम रक्तदाब नियंत्रित ठेवण्यास मदत करते.हरभऱ्यामध्ये कॅल्शियम , मॅग्नेशियम , फायबर आणि जीवनसत्त्वे असतात. हे ‘वाईट’ कोलेस्टेरॉल कमी करून हृदयरोगाचा धोका कमी करतात. नियमित गूळ सेवनाने अशक्तपणा रोखत...

रोजच्या दिनचर्येत 30 मिनिटांचे वाचन सामील करा आणि.. परिणाम पहा

  ब्लॉग नं :2025/341. दिनांक :5 डिसेंबर, 2025.   मित्रांनो, 📘 आजच्या या ब्लॉगमध्ये आपण जर दररोज 30 मिनिटे वाचन केल्यावर आपल्या मेंदूवर काय परिणाम होतो ? याबद्दल जाणून घेणार आहोत. आजच्या वेगवान जीवनशैलीत , दिवसभरातून फक्त 30 मिनिटे वाचनाला देणे ही छोटी गोष्ट वाटू शकते.पण इतक्या अल्प वाचनाचाही तुमच्या मेंदूवर किती खोल आणि सकारात्मक परिणाम होतो , हे जाणून तुम्ही चकित व्हाल. कारण वाचन ही फक्त माहिती घेण्याची प्रक्रिया नसते ; ती मेंदूला व्यायाम देणारी , विचारशक्ती तेज करणारी आणि भावनिक शांती देणारी अद्भुत क्रिया आहे. चला पाहूया—दररोज अर्धा तास वाचन तुमच्या मेंदूला कसा बदल ते . सविस्तर: 1️ ⃣ मेंदूतील कनेक्शन मजबूत होतात : वाचन करताना मेंदू चे अनेक भाग एकाच वेळी काम कर तात. भाषा विभाग , स्मरणशक्ती , कल्पनाशक्ती , भावना समजून घेणारा भाग आणि विश्लेषण करणारा भाग. 30 मिनिटांचे वाचन म्हणजे मेंदूचे व्यायामशाळेतील वर्कआउट , यामुळे न्यूरॉन्समधील जोडणी मजबूत होते आणि मेंदू अधिक कार्यक्षम बनतो. 2️ ⃣ एकाग्रता आणि लक्ष देण्याची क्षमता वाढते : आपण मोबाईल , सोशल मीडिया आणि ...

दररोज तुम्ही फक्त 2 तास झोपता धोकादायक आहे

ब्लॉग नं :2025/340. दिनांक :4 डिसेंबर, 2025.   मित्रांनो, आजच्या धावपळीच्या जगात झोप ही अनेकांसाठी लक्झरी झाली आहे. कामाच्या डेडलाईन्स , सोशल मीडियावरचा डूमस्क्रोलिंग , रात्री उशिरापर्यंत वेब सिरीज पाहणे किंवा ताणतणावात विचारांच्या गिरक्या , अशा अनेक कारणांमुळे झोप कमी होत चालली आहे. 2025 मधील झोपेच्या अहवालानुसार , जगातील एक-तृतीयांश प्रौढांना रात्री 7 तासांचीही झोप मिळत नाही . याच विषयावर आहे आजचा ब्लॉग. सविस्तर:   पण काहीजण तर इतक्या टोकाला जातात की , रोज फक्त 2 तास झोपूनही दिवस ढकलतात.हे किती धोकादायक असू शकते ? हे समजण्यासाठी आम्ही PSRI हॉस्पिटलच्या पल्मोनोलॉजी , क्रिटिकल केअर आणि स्लीप मेडिसिन विभागाच्या वरिष्ठ सल्लागार डॉ. नीतू जैन यांच्याशी संवाद साधला. त्यांनी झोपेच्या अभावाचे तात्काळ आणि दीर्घकालीन परिणाम स्पष्ट करून सांगितले. 1 ) फक्त दोन तास झोप — तात्काळ परिणाम किती गंभीर ? डॉ. जैन म्हणतात , “ रात्री फक्त दोन तास झोपल्याने मेंदूची कार्यक्षमता प्रचंड बिघडते. ” त्यामुळे तात्काळ दिसून येणारे दुष्परिणाम म्हणजे, थकवा , अशक्तपणा , एकाग्रता कमी होणे , ल...

वृद्धत्व थांबवा: त्यासाठी 7 सोप्या सवयी लावून घ्या

  ब्लॉग नं :2025/339. दिनांक :3 डिसेंबर, 2025.   मित्रांनो, 🧓 वृद्धत्व थांबवा: 7 सोप्या सवयी ज्या तुम्हाला पुन्हा ताकदवान आणि आनंदी बनवतील तुम्हाला वय वाढल्यावर हालचाल जड वाटते का ? अशक्तपणा , थकवा , सांधेदुखी यामुळे आयुष्यावर मर्यादा येतात का ? जाणून घ्या 7 सोप्या सवयी ज्या तुमचे शरीर पुन्हा सशक्त करतील आणि आनंदाने जगायला मदत करतील. आजच्या ब्लॉगमध्ये या  7 सोप्या सवयी जाणून घेऊया. सविस्तर: ✅ वृद्धत्व म्हणजे कमजोरी नव्हे – ही नवी सुरुवात आहे! कधी तुम्हाला असं वाटलंय का , की शरीर पूर्वीसारखं चपळ राहिलं नाही ? सकाळी उठणं जड वाटतं का ? लांब चालणं किंवा जिने चढणं कठीण वाटतं का ? जर होय , तर काळजी करू नका . वृद्धत्व ही नैसर्गिक प्रक्रिया आहे , पण अशक्तपणा , थकवा आणि हालचालींचा अभाव हे टाळता येऊ शकतं. या ब्लॉगमध्ये आपण अशा 7 सवयी पाहणार आहोत ज्या तुमच्या शरीराला पुन्हा ऊर्जा देतील आणि तुमचे आयुष्य अधिक आनंदी करतील. 🌿 1. हालचाल थांबवू नका – शरीराला चालायला लावा: वय वाढल्यावर अनेकजण हालचाल कमी करतात आणि हळूहळू स्नायू अशक्त होतात. हे थांबवण्यासाठी… ✅ द...